در این نوشته می خوانید:
زمانی که عضلات مثانه منقبض می‌شوند به این حالت اسپاسم مثانه می‌گویند. اگر این انقباضات ادامه‌دار باشد، باعث مشکلات ادراری مثل حس فوری بودن ادرار می‌شوند. به همین دلیل، اصطلاح اسپاسم مثانه در صورت مزمن بودن به اختلال مثانه بیش فعال (OAB) منتهی می‌شود. مثانه بیش فعال که پر اهمیت‌ترین عامل فوری بودن و بی‌اختیاری ادرار و نشت آن است، گرچه به اسپاسم مثانه شباهت زیادی دارد، اما با آن یکسان نیست زیرا اسپاسم مثانه یک علامت اولیه است اما مثانه بیش فعال اختلال و مشکل بزرگ‌تری به‌حساب می‌آید. اسپاسم مثانه نشانه عفونت ادراری نیز می‌تواند باشد. عفونت‌های دستگاه ادراری (UTIs) عفونت‌هایی هستند که باعث سوزش، فوریت ادرار، اسپاسم و درد می‌شوند. با درمان عفونت، اسپاسم نیز از بین می‌رود و برای تشخیص عفونت‌های ادراری نیز می‌توانید از آزمایش عفونت ادراری استفاده کنید.
اسپاسم مثانه به چه شکل احساس می‌شود؟
یکی از علامت‌های شایع اسپاسم مثانه، نیاز فوری به تخلیه ادرار است. این اسپاسم می‌تواند منجر به نشت یا بی‌اختیاری ادرار هم شود. اگر اسپاسم عضلانی به دلیل عفونت ادراری باشد، احساس سوزش در زمان ادرار کردن، تخلیه ناقص ادرار، رنگ ادرار قرمز یا صورتی، بوی تند در ادرار و درد در منطقه لگن می‌تواند تجربه شود.
اگر اسپاسم مثانه ناشی از بیش فعالی مثانه باشد، ممکن است علائم زیر وجود داشته باشند:
– نشت و فوری بودن ادرار
– نیاز به خالی کردن ادرار حداقل هشت بار در شبانه‌روز
اسپاسم مثانه به چه شکل احساس می‌شود؟
علت اسپاسم مثانه چیست؟
علاوه‌بر عفونت ادراری و بیش فعالی مثانه، اسپاسم مثانه از موارد زیر می‌تواند باشد:
- یبوست
- نوشیدن بیش از مقدار کافئین
- مصرف بعضی داروها مانند بتانکول و فوروزماید
- دیابت
- اختلال در کارکرد کلیه
- سنگ مثانه
- پروستات ملتهب و متورم
- اختلالات عصبی، مثل بیماری پارکینسون، آلزایمر، و ام اس
- تحریکات ناشی از کاتتر ادراری
- همچنین ممکن است اسپاسم مثانه از علائم بارداری هم باشد.
علت اسپاسم مثانه چیست؟
تشخیص اسپاسم مثانه
قبل از تجویز هر آزمایشی، پزشک تاریخچه درمانی شما را ارزیابی می‌کند و در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، از شما سوالاتی می‌پرسد. بعد از آن، معاینه بالینی انجام می‌شود. در ادامه ممکن است آزمایش ادرار به منظور بررسی وجود باکتری، خون یا پروتئین در ادرار تجویز شود. برخی از آزمایش‌ها میزان ادرار باقی مانده در مثانه به صورت فوری پس از تخلیه ادرار و نیز فشار مثانه را اندازه گیری می‌کنند. این کار به تشخیص دقیق‌تر مشکل و تعیین راه‌های درمانی کمک بهتری می‌کند. اگر در آزمایشات تجویز شده مشکل به‌خصوصی دیده نشود، ممکن است پزشک یک معاینه عصبی برای ارزیابی اعصاب حسی و حرکتی را در دستور کار خود قرار دهد.
تشخیص اسپاسم مثانه
درمان اسپاسم مثانه
درمان اسپاسم مثانه شامل مشاوره پزشکی، تغییرات در رژیم غذایی و فیزیوتراپی می‌شود. داروها می‌توانند به کنترل اسپاسم کمک کنند. در موارد شدید‌تر، ممکن است از تزریقات بوتوکس به مثانه یا تعویض مثانه استفاده شود. به‌علاوه، تکنیک‌های تنفسی و آرام‌سازی نیز به مدیریت استرس و تسکین علائم اسپاسم مثانه کمک می‌کنند.
درمان اسپاسم مثانه
ورزش
تمرینات کف لگن، مثل تمرینات کگل بیشتر برای درمان اسپاسم مثانه و بی‌اختیاری ادرار موثر هستند. برای انجام کگل، عضلات کف لگن را به همان شیوه‌ای منقبض کنید که می‌خواهید مانع از تخلیه ناخواسته ادرارتان شوید. در صورت نیاز، پزشک ممکن است شما را به متخصص اورولوژی ارجاع دهد تا تکنیک‌های مناسب آن را یاد بگیرید.
تغییر سبک زندگی
برخی تغییرات در سبک زندگی مانند میزان مصرف مایعات و رژیم غذایی می‌تواند به برطرف شدن مشکلات مثانه کمک شایانی کند. برای اینکه بدانید آیا اسپاسم شما با مصرف غذاهای خاصی ارتباط دارد، سعی کنید یک دفترچه غذایی برای خود تهیه کنید تا علائم خود را پس از صرف غذا یادداشت نمایید. این عمل موجب می‌شود تا محرک‌های اسپاسم مثانه ردیابی شوند. غذاها و نوشیدنی‌های تحریک کننده مثانه اغلب شامل موارد زیر می‌شود:
- میوه‌هایی از خانواده مرکبات
- آب میوه
- گوجه فرنگی و غذاهای برگرفته از گوجه فرنگی
- غذاهای تند و دارای ادویه
- شکر و قند مصنوعی
- شکلات
- نوشیدنی گازدار
- چای
شما همچنین می‌توانید تمرین مثانه را آزمایش کنید. این روش شامل توالت رفتن در فاصله‌های زمانی معین است. انجام این کار مثانه را عادت می‌دهد تا بیشتر پر شود و دفعات تخلیه ادرار در طول روز کاهش پیدا کند.
تغییر سبک زندگی
داروهای مفید برای اسپاسم مثانه
یکی از داروهای زیر ممکن است برای کمک به برطرف شدن اسپاسم مثانه تجویز شود:
- داروی ضد اسپاسم مثل تولترودین
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مثل دزیپرامین
پزشکان ممکن است از روش‌های درمانی مکمل نیز بهره‌مند شوند. به عنوان نمونه، اگر پس از تخلیه ادرار، همچنان مقدار قابل توجهی ادرار در مثانه باقی بماند، ممکن است به کاتتر کردن نیاز شود. برای این کار، یک کاتتر ظریف و انعطاف‌پذیر در مجرای ادرار قرار می‌دهید تا شرایط تخلیه تمام ادرار انجام گیرد. گزینه دیگر درمانی، تزریق بوتولینوم به دیواره مثانه یا روشی مانند بوتاکس است. بوتاکس می‌تواند با کاهش فعالیت عضله مثانه، بروز اسپاسم را کاهش دهد. تحریک الکتریکی عصب مثانه که با کاشت یک محرک تولید کننده پالس‌های الکتریکی انجام می‌شود، یکی دیگر از راه‌های درمان اسپاسم مثانه‌ای است.
داروهای مفید برای اسپاسم مثانه
پیشگیری از اسپاسم مثانه
برای کاهش احتمال اسپاسم مثانه، می‌توانید توجه به نکات زیر را در نظر بگیرید:
- منظم مایعات مصرف کنید. مصرف زیاد مایعات می‌تواند به تکرر ادرارکردن منجر شود، اما مصرف ناکافی مایعات ممکن است ادرار را غلیظ کند و مثانه را تحریک نماید.
- مصرف کافئین را محدود کنید. نوشیدنی‌های حاوی کافئین می‌توانند نیاز به دفع ادرار را افزایش دهند و فوریت و تکرر ادرار کردن را ایجاد کنند.
- ورزش را به برنامه روزانه خود اضافه کنید. ورزش منظم می‌تواند به کنترل بهتر مثانه کمک کند.
- وزن خود را متناسب نگه دارید. اضافه وزن می‌تواند فشار اضافی بر مثانه وارد کند و احتمال بی‌اختیاری و اسپاسم را افزایش دهد.
- سیگار را ترک کنید. سیگار باعث سرفه می‌شود که ممکن است فشار اضافی را به مثانه وارد کند.
پیشگیری از اسپاسم مثانه
آیا فشار مثانه همان اسپاسم است؟
فشار مثانه معمولاً با درد مداوم در ارتباط است، اما اسپاسم مثانه ناشی از بیش فعالی مثانه و انقباض عضلانی به‌حساب می‌آید. درد فشار مثانه ممکن است از خفیف تا شدید متغیر و در برخی افراد پیوسته باشد و به صورت متناوب ظاهر شود. علائم فشار مثانه شامل درد در منطقه لگن، تخلیه مکرر و کمی ادرار، نیاز دائمی به تخلیه ادرار، درد هنگام پر شدن مثانه و تسکین آن در زمان تخلیه و درد هنگام روابط جنسی می‌شود. این علائم می‌توانند بر اساس نوع و شدت فشار مثانه در افراد متفاوت باشند.
سوالات متداول
اسپاسم مثانه چیست و چه علائمی دارد؟
اسپاسم مثانه انقباض ناخودآگاه عضلات مثانه است که می‌تواند نیاز فوری به تخلیه ادرار، نشت ادرار و درد لگن را اعلام کند.
فشار مثانه چگونه تشخیص داده می‌شود و چگونه درمان می‌گردد؟
فشار مثانه ممکن است با درد لگن، تخلیه مکرر ادرار و نیاز دائمی به تخلیه ادرار همراه باشد. تشخیص و درمان آن نیاز به مشاوره پزشکی دارد و ممکن است شامل داروها، فیزیوتراپی و تغییرات در رژیم غذایی باشد.
چگونه می‌توان از اسپاسم مثانه یا فشار مثانه جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از این مشکلات، می‌توان به مواردی نظیر مصرف متعادل مایعات، ورزش منظم، حفظ وزن سالم، و ترک سیگار توجه کرد. همچنین، از نوشیدنی‌های حاوی کافئین با مقدار معقول استفاده کرد.
سخن پایانی
در نهایت می‌توان گفت فشار مثانه و اسپاسم مثانه دو حالت مختلف در دستگاه ادراری هستند. فشار مثانه معمولاً با درد و نیاز به تخلیه مکرر ادرار همراه است و می‌تواند علائمی نظیر درد لگن و تسکین با تخلیه ادرار داشته باشد. در مقابل، اسپاسم مثانه یک انقباض ناخودآگاه عضلات مثانه است و به علائمی چون نیاز فوری به تخلیه ادرار و نشت ادرار منتهی می‌شود. برای تشخیص و درمان صحیح، مشاوره با یک پزشک تخصصی ضروری است. همچنین، ایجاد عادات سالم نظیر مصرف متعادل مایعات و ورزش منظم می‌تواند به کنترل این مشکلات کمک کند.