در این نوشته می خوانید:
قلب به عنوان ماهیچهای شناخته میشود که وظیفه رساندن خون و اکسیژن به تمامی نقاط بدن مانند کلیه را برعهده دارد. حال کلیهها نیز که حدوداً به اندازه یک مشت بودهاند؛ وظیفه تمیز کردن و دفع مواد سمی را عهدهدار هستند، به این صورت که مواد و آب زائد را از خون حذف خواهند کرد. در نتیجه در صورت بروز هرگونه مشکل در کلیهها بهدلیل وجود مواد اضافی در خون به قلب فشار زیادی وارد شده و با اختلال عملکردی مواجه میگردد. همچنین در صورت مواجهه قلب با هرگونه مشکل، به کلیهها اکسیژن نرسیده و خون تصفیه نخواهد شد. در این رابطه مهمترین سوالی که مطرح میشود تاثیر بیماریهای قلبی و کلیوی بر یکدیگر است. در برخی از مواقع مشاهده شده که بیماران قلبی از نارسایی کلیه نیز رنج میبرند یا بیماران کلیوی حملات قلبی را تجربه خواهند کرد؛ به همین دلیل بررسی تاثیر هر یک از این اجزای مهم و حیاتی بدن بر یکدیگر بسیار مهم خواهد بود.
تاثیر بیماری های قلبی و کلیوی بر یکدیگر
بهطور کلی نارسایی قلبی یک وضعیت بالینی به شمار میرود. در حال حاضر با توجه به مطالعات انجام گرفته مشخص شده که بیماریهای قلبی تاثیر مستقیمی بر بیماری کلیوی دارند؛ به بیان دیگر، نارسایی قلبی میتواند منجر به بروز برخی از بیماریهای کلیوی شود. از مهمترین تاثیرات بیماری قلبی و بیماری کلیوی بر یکدیگر میتوان به عملکرد قلب و تغییرات نوروهمورال اشاره کرد. افزایش فشار داخل رگهای کلیوی نیز از مهمترین تاثیرات بیماری قلبی به شمار میرود. برای اینکه درک بیشتری از تاثیر بیماریهای قلبی و کلیوی بر یکدیگر داشته باشید نیاز است تا هر یک از تاثیرات را مورد بررسی قرار دهید که به شرح زیر هستند.
افت عملکرد قلب
مقدار خونی که توسط قلب به قسمتهای مختلف بدن پمپاژ میشود در نارساییهای مزمن قلبی کاهش خواهد یافت. این کاهش حجم خون از مهمترین دلایلی است که سبب میگردد تا عملکرد کلیهها نیز دچار اختلال شود. با کاهش حجم خون عملکرد کلیهها نیز کاهش یافته و عمل تصفیه و فیلتر خون توسط کلیهها بهدرستی انجام نخواهد شد. این موضوع اولین قدم و اولین تاثیر بیماریهای قلبی بر بیماریهای کلیوی است.
تغییرات نوروهمورال
به منظور کم کردن قطعی خروجی قلب که در نارسایی قلبی اتفاق میافتد، برخی از تغییرات در سیستم عصبی سمپاتیک به وجود خواهند آمد. این تغییرات باعث افزایش میزان نمک و آب خواهند شد که در مدت زمان کوتاه سبب بهبود میزان خونرسانی به ارگانهای حیاتی بدن میگردند؛ اما در طولانی مدت این تغییرات باعث تورم و همچنین کاهش میزان خروجی قلب شده و در صورت تداوم باعث میشود تا میزان حجم خون کلیهها کاهش یابد و عملکرد کلیه به مراتب ضعیف گردد. به این تغییرات به اصطلاح تغییرات نوروهموال میگویند که یکی از مهمترین تاثیرات بیماریهای قلبی بر کلیوی نیز است.
افزایش فشار داخل رگهای کلیوی
از مهمترین تاثیرات دیگر در بیماریهای قلبی که باعث به وجود آمدن برخی از مشکلات کلیوی نیز میشود افزایش فشار داخل رگهای کلیوی است. در نارساییهای قلبی با کاهش کارایی قلب، افزایش فشار داخل رگها را شاهد خواهیم بود. در این صورت فشار خون بالا سبب میگردد تا کلیهها خون را فیلتر کنند. با فیلتر شدن خون توسط کلیه عملکرد کلیه ضعیف خواهد شد.
در واقع با نارسایی مزمن قلبی تنش بر کلیهها افزایش مییابد و از عملکرد طبیعی کلیه جلوگیری خواهد شد. در طولانی مدت این مشکل سبب میگردد تا آسیبهای دائمی به کلیه وارد شوند. با توجه به اینکه تاثیر بیماریهای قلبی و بیماریهای کلیوی کاملاً مشهود بوده نیاز است تا در وهله اول برای پیشگیری اقدام کنید.
رابطه بین بیماری های قلبی و کلیوی
رابطه بسیار نزدیک و تنگاتنگی بین بیماریهای قلبی و کلیوی وجود دارد. بیماریهای قلبی و کلیوی معمولاً با یکدیگر همراه هستند. حداقل پنج راه را متخصصان مشخص کردهاند که توسط آنها بیماریهای قلبی و بیماریهای کلیوی بر یکدیگر تاثیر میگذارند. بیماری حاد نارسایی قلبی باعث آسیب رسیدن به کلیه میشود. نارسایی مزمن قلبی نیز باعث به وجود آمدن بیماریهای مزمن در کلیه خواهد شد. عملکرد نامناسب کلیه به سرعت موجب ایجاد نارساییهای قلبی شده و بیمارانی که از نارسایی کلیه رنج میبرند نیازمند بررسی وضعیت خود از نظر سلامت قلبی خواهند بود. بیماریهای مزمن کلیه باعث به وجود آمدن برخی از بیماریهای عروق کرونر یا برخی از بیماریهای قلبی عروقی میشوند. معمولاً بیمارانی که دارای نارسایی مزمن قلبی هستند در معرض خطر بالقوه مرگومیر زودرس قرار دارند.
پیشگیری از بیماری های قلبی و کلیوی
یکی از مهم ترین مواردی که باید به آن توجه داشته باشید موضوع پیشگیری است. در واقع همانطور که میدانید همواره پیشگیری بهتر از درمان خواهد بود. با توجه به اینکه بیماریهای قلبی و کلیوی بر یکدیگر تاثیر میگذارند، در صورتی که بیمار با یکی از این ارگانهای بدن مشکل داشته باشد میبایست سریعاً به منظور جلوگیری از پیشرفت بیماری به متخصص مراجعه نماید. بیماری قلبی در صورتی که بهدرستی تشخیص داده شود بهترین راه به منظور جلوگیری از به وجود آمدن بیماریهای کلیوی به حساب میآید.
بیماری کلیوی خود به عنوان یکی از عوامل خطرآفرین شناخته میشود. بسیاری از متخصصین اورولوژی توصیه میکنند در صورتی که فردی مبتلا به بیماری مزمن کلیه است باید از یک داروی استاتین تحت نظر پزشک استفاده نماید. بهطور کلی تحت مراقبت قرار گرفتن فرد بیمار توسط متخصص امری بسیار ضروری خواهد بود. در صورتی که دارای بیماریهای کلیوی یا نارسایی آن هستید، بسیار زیاد در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی نیز قرار دارید. به همین دلیل نیاز است تا با مشورت با متخصصین نفرولوژیست اقدام به پیشگیری و درمان این بیماری نمایید تا بتوانید احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهید. در صورتی که اقدام به دیالیز میکنید باید به برخی از نکات مهم توجه داشته باشید.
تاثیر میزان فشار خون و قند خون در بروز بیماری کلیوی
در صورتی که مبتلا به دیابت هستید نیاز است تا قند خون خود را کنترل کنید. به همین منظور باید هر چند وقت یکبار و بهطور منظم سطح قند خون خود را بسنجید و با مشورت با متخصص داروهای خود را بهطور منظم مصرف نمایید. یکی دیگر از نکات بسیار مهم در رابطه با بیماران کلیوی کنترل فشار خون است؛ به همین منظور اگر متخصص برای کنترل فشار خون اقدام به تجویز قرص فشار نمود حتماً بهطور منظم آنها را مصرف کنید.
تاثیر میزان کلسترول خون در بروز بیماری کلیوی
کلسترول خون نیز باعث به وجود آمدن برخی از مشکلات کلیوی خواهد شد؛ بنابراین پیشنهاد میشود تا حداقل سالانه یکبار برای انجام آزمایش خون اقدام کنید و سطح کلسترول خون خود را اندازهگیری نمایید. در صورتی که کلسترول خون شما بالا بوده از رژیمهای غذایی مناسب بهرهمند شوید و ورزشهای منظم و فعالیتهای بدنی خود را افزایش دهید.
رژیم غذایی مناسب در عملکرد قلب بسیار مؤثر خواهد بود؛ بنابراین توصیه میشود تا غذاهایی را مصرف کنید که سطح کلسترول کمی دارند و چربیهای اشباع آنها در حداقلترین حالت ممکن قرار دارد. از متخصصین تغذیه نیز میتوانید در این رابطه کمک بگیرید و با محاسبه کالری و پروتئین مورد نیاز روزانه خود میتوانید از بسیاری از مشکلات قلبی و عروقی جلوگیری نمایید.
مصرف امگا۳ مانند ماهی و روغن کلزا نیز برای سلامتی قلب بسیار مفید خواهد بود. با افزایش فعالیتهای بدنی خود و کنترل وزن بدن و با توجه به اینکه برخی از بیماریهای نارساییهای کلیوی بهدلیل کم خونی به وجود میآیند؛ بنابراین نیاز است تا کم خونی خود را درمان کنید. کم خونی در واقع به معنای ناکافی بودن سلولهای قرمز خون سالم در بدن است. برای درمان کم خونی میتوانید از داروها و قرصهای آهن با تجویز پزشک استفاده نمایید.
این داروها میتوانند به منظور افزایش گلبولهای قرمز خون بسیار مؤثر باشند. مصرف کلسیم و فسفر را در برنامه روزانه خود متعادل کنید. این مواد به عنوان مواد مغذی شناخته میشوند و معمولاً افرادی که اقدام به دیالیز میکنند از کمبود کلسیم و فسفر رنج میبرند. مصرف این مواد مغذی باعث سلامت استخوانها و قلب خواهد شد. با تجویز و مشورت متخصص میتوانید از یک رژیم کم فسفر نیز استفاده نمایید و در صورت صلاحدید پزشک اقدام به مصرف ویتامین دی نمایید.
سخن پایانی
یکی از مهمترین سوالاتی که بسیاری از بیماران مطرح میکنند در رابطه با چگونگی تاثیر بیماریهای قلبی و کلیوی بر یکدیگر است. با توجه به مطالعاتی که در طی سالهای اخیر انجام شده مشخص گردید که بیماریهای قلبی تاثیر مستقیمی بر بروز یافتن بیماریهای کلیوی دارند. با توجه به این ارتباط نیاز است تا اقدامات پیشگیرانهای نیز صورت پذیرند. داشتن یک برنامه غذایی منظم و ورزش متداوم باعث میشود تا بسیاری از بیماریهای قلبی و عروقی کاهش یابند. کنترل وزن و کاهش آنها نیز از عوامل مهم پیشگیرانه بوده که نیاز است به آن توجه شود. چربی کمتری را در رژیم غذایی خود جای دهید و همواره فشار خون و میزان قند خون را کنترل نمایید. عدم استفاده از دخانیات و کاهش استرس نیز سبب میگردند تا بیماریهای قلبی و عروقی کاهش یافته و به سبب آن برخی از بیماریهای کلیوی نیز بروز پیدا نکنند.