در این نوشته می خوانید:
تعریف:
پیچش بیضه هنگامی رخ می دهد که یک بیضه می چرخد و باعث چرخاندن طناب اسپرماتیک که خون را به کیسه بیضه میرساند میشود . جریان خون کاهش می یابد که باعث درد و تورم شدید و ناگهانی میشود.
پیچش بیضه بین سنین 12 – 16 سال شایع تر است، اما می تواند در هر سنی حتی قبل از تولد نیز رخ دهد.
پیچش بیضه معمولا نیاز به جراحی اورژانس دارد. اگر به سرعت درمان شود، معمولا میتوان بیضه را نجات داد. اما هنگامی که جریان خون به خارج برای مدت بیش از حد طولانی قطع شود، یک بیضه ممکن است آنقدر آسیب ببیند که برداشتن آن ضروری باشد.
علایم:
علائم و نشانه های پیچش بیضه عبارتند از:
- درد ناگهانی و شدید در کیسه بیضه
- تورم کیسه بیضه
- درد شکم
- تهوع و استفراغ
- بیضه که بالاتر از سطح معمول و یا در زوایه ای غیر طبیعی قرار دارد
- ادرار کردن دردناک
درد پیچش بیضه در پسران جوان سبب بیدار شدن آن ها به دلیل شدت درد در طی شب می شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
به دنبال درد ناگهانی و شدید بیضه به پزشک مراجعه کنید. اگر شما پیچش بیضه دارید درمان سریع می تواند از آسیب شدید یا از دست دادن بیضه جلوگیری کند .
اگر درد بیضه شما ناگهانی و بدون درمان نیز از بین رفت باز هم باید به پزشک مراجعه کنید. این مورد هنگامی رخ می دهد که چرخشی در طناب بیضه رخ داده و برطرف شده و جهت جلوگیری از وقوع دوباره اغلب جراحی مورد نیاز است.
علل:
پیچش بیضه زمانی رخ می دهد که طناب اسپرماتیک که خون را به بیضه ها از شکم تامین میکند به دور خود می پیچد. اگر بیضه چند بار بچرخد، جریان خون آن به طور کامل مسدود شده و باعث آسیب سریع بیشتر میگردد .
هنوز مشخص نیست که چرا پیچش بیضه رخ می دهد . اغلب مردهایی که دچار پیچش بیضه میشوند یک صفت ارثی دارند که به بیضه اجازه می دهد تا آزادانه در داخل کیسه بیضه بچرخد. این بیماری ارثی اغلب بر هر دو بیضه تاثیر می گذارد. اما هر مرد با این صفت دچاری پیچش بیضه نمی شود.
پیچش بیضه اغلب چند ساعت پس از فعالیت شدید ، آسیب جزئی به بیضه و یا خواب رخ می دهد . دمای سرد یا رشد سریع بیضه در دوران بلوغ نیز ممکن است در بروز این عارضه نقش دارند.
عوامل خطر:
- سن: پیچش بیضه بین سنین 12 تا16 سال شایع تر است.
- سابقه پیچش بیضه: اگر شما تا به حال دچار درد بیضه ای که بدون درمان برطرف شده را تجربه کرده اید ( چرخش متناوب و de torsion ) ، این احتمال وجود دارد که دوباره رخ دهد. هرچه بروز درد بیشترباشد، احتمال آسیب بیضه بیشتر است.
- سابقه خانوادگی پیچش بیضه: این وضعیت می تواندبه شکل خانوادگی بروز کند .
چند نکته ی مهم:
آسیب یا مرگ بیضه: هنگامی که پیچش بیضه برای چند ساعت درمان نشود، مسدود بودن جریان خون می تواند باعث آسیب دائمی به بیضه شود. اگر بیضه به شدت آسیب ببیند، باید آن را با عمل جراحی برداشت.
ناتوانی جنسی: در برخی از موارد، آسیب و یا از دست دادن یک بیضه بر توانایی های جنسی مرد تاثیر می گذارد.
زمان مراجعه به پزشک:
پیچش بیضه احتمالا به عنوان یک اورژانس رخ خواهد دادکه به شما زمان کمی برای آماده شدن می دهد. شما احتمالا برای اولین بار در اورژانس یا توسط دکتر خانواده ویزیت میشوید. با این حال، شما احتمالا پس از آن توسط یک متخصص ارولوژیست ویزیت خواهید شد.
اطلاعات مفید برای شما در مورد ویزیت پزشک:
آنچه شما می توانید انجام دهید :
همه ی علائم خود را بنویسید . از جمله هر موردی که ممکن است ربطی به این عارضه نداشته باشد.
نوشتن سوالاتی که باید دکتر خود بپرسید.
برخی از سوالات که میتوانید از دکتر خود بپرسید عبارتند از:
- چرا این اتفاق افتاد؟
- آیا علل احتمالی دیگری برای این عارضه وجود دارد؟
- اگر عمل جراحی نکنم چه اتفاقی می افتد ؟
- عوارض احتمالی عمل جراحی چیست؟
- آیا محدودیتی در فعالیت های من بعد از عمل جراحی وجود خواهد داشت؟
- چه مدت بعد از عمل جراحی باید صبر کنید تا بتوانید فعالیت جنسی داشته باشید؟
- آیا توانایی پدر شدن خواهم داشت؟
- چگونه می توانم از وقوع دوباره جلوگیری کنم ؟
چه انتظاراتی از پزشک خود باید داشته باشید؟
دکتر شما به احتمال زیاد از شما تعدادی سوال خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخ به آنها ممکن است در زمان شما صرفه جویی کند.از شما ممکن است پرسیده شود:
- اولین بار چه زمانی علائم شما شروع شد ؟
- هنگامی که برای اولین بار علائم شروع شد چه کار می کردید ؟
- علائم مستمر و یا محدود به دوره ای خاص بوده است؟
- علائم شما چگونه تشدید میشوند؟
- چه چیزی باعث بهبود و یا بدتر شدن علائمتان میشود؟
- آیا کسی در خانواده شما تا به حال یک پیچش بیضه داشته است؟
- آیا تا به حال پیچش بیضه داشته اید؟
تشخیص:
پزشک شما سوالاتی به منظور بررسی اینکه آیا علائم و نشانه ها را با پیچش بیضه و یا چیز دیگری ایجاد می شود از شما خواهد پرسید. پزشکان اغلب پیچش بیضه را با معاینه فیزیکی از کیسه بیضه ، بیضه ها، شکم و کشاله ران تشخیص میدهند.
پزشک شما ممکن است رفلکس شما را با مالش آرام داخل ران در سمت مبتلا تست کند. به طور معمول، این باعث می شود که بیضه منقبض شود.این رفلکس در صورتی که پیچش بیضه رخ داده باشد ایجاد نمیشود.
گاهی اوقات آزمایشهای پزشکی برای تایید تشخیص و یا برای کمک به شناسایی علت های دیگر لازم است. به عنوان مثال:
آزمایش ادرار: این تست برای تشخیص عفونت استفاده میشود .
سونوگرافی داپلر اسکروتوم (کیسه ی بیضه ): این نوع از سونوگرافی برای بررسی جریان خون است. کاهش جریان خون به بیضه نشانه ای از پیچش بیضه است. اما سونوگرافی همیشه برای کاهش جریان خون تشخیصی نیست ،لذا ممکن است نتوان با سونوگرافی چرخش بیضه را رد کرد.
عمل جراحی: جراحی ممکن است برای تعیین اینکه آیا نشانه های شما توسط پیچش بیضه یا دیگر وضعیت ها ایجاد می شود لازم شود.
اگر شما برای چند ساعت درد داشتید و شرح حال و معاینه فیزیکی شما پیچش بیضه را نشان می دهد ، ممکن است شما به اطاق عمل به طور مستقیم جهت عمل جراحی بدون اینکه به تست های اضافی نیاز داشته باشید انتقال یابید. به تاخیر انداختن عمل جراحی ممکن است منجر به دست دادن بیضه شود.
درمان:
برای اصلاح پیچش بیضه جراحی مورد نیاز است. در برخی از موارد،پزشک ممکن است قادر به باز کردن پیچش بیضه با فشار دادن دستی کیسه بیضه (de torsion دستی)باشد. اما شما هنوز هم نیاز به عمل جراحی برای جلوگیری از پیچ خوردگی مجدد خواهید داشت.
عمل جراحی برای پیچش بیضه معمولا زیر بیهوشی عمومی انجام می شود. جراحی شامل یک برش کوچک در کیسه بیضه و در صورت لزوم باز کردن پیچ طناب اسپرماتیک و بازگرداندن بیضه به حالت اولیه در کیسه بیضه گردد.
هر چه زودتر بیضه درمان شود، احتمال نجات بیضه بیشتر است. خطر از دست دادن بیضه 5 درصد است که در صورتی که درمان در ظرف کمتر از شش ساعت از شروع درد انجام شود. زمانی که درمان بیش از 48 ساعت پس از شروع درد انجام شود خطر از دست دادن بیضه تا 90 درصد افزایش می یابد.
پیچش بیضه در نوزادان و شیرخواران:
پیچش بیضه می تواند در نوزادان و شیرخواران نیز رخ دهد، هر چند امری نادر است. بیضه نوزاد ممکن است سخت ، متورم و یا رنگ تیره داشته باشد. سونوگرافی ممکن است کاهش جریان خون به کیسه بیضه نوزاد را تشخیص ندهد، و عمل جراحی برای تایید پیچش بیضه لازم باشد.
درمان پیچش بیضه در نوزادان مورد بحث است. اگر یک پسر با علائم و نشانه های پیچش بیضه به دنیا آمد، ممکن است برای عمل جراحی اورژانس خیلی دیر شده باشد و خطرات مرتبط با بیهوشی عمومی وجود دارد. اما عمل جراحی اورژانس می تواند گاهی اوقات تمام یا بخشی از بیضه را نجات دهد و می تواند از چرخش در بیضه دیگر جلوگیری کند. درمان پیچش بیضه در نوزادان ممکن است از مشکلات آینده در تولید هورمون های مردانه و باروری جلوگیری کند.
پیشگیری:
داشتن بیضه هایی که می تواند در کیسه بیضه بچرخند یک ویژگی ارثی در برخی از مردان است. اگر شما این صفت را دارید، تنها راه برای جلوگیری از پیچش بیضه عمل جراحی برای اتصال هر دو بیضه به داخل کیسه بیضه است.