در این نوشته می خوانید:
التهاب و تورم مجرای ادرار، لوله باریکی که ادرار را از مثانه به بیرون بدن تخلیه می کند، را اورتریت گویند. بروز این مشکل موجب ایجاد درد در هنگام تخلیه ادرار می شود. معمولاً اورتریت ناشی از باکتری ها یا ویروس است. به علاوه یک ماده تحریک کننده شیمیایی ممکن است موجب تحریک آن گردد.
این مشکل با عفونت ادراری که اغلب موجب اختلال و ایجاد مشکل بر کل دستگاه ادراری می شود، متفاوت است.
این بیماری به وسیله رابطه جنسی محافظت نشده نیز قابل انتقال است. در صورتی که زن به عفونت واژن مبتلا باشد، می تواند آن را به شریک مرد خود منتقل کند.
علائم اورتریت
زنان و مردان هر دو می توانند به اورتریت مبتلا شوند، اما بروز علائم در آنها کمی متفاوت است. برخی از افراد نیز هیچ علامتی را از خود نشان نمی دهند.
علائم مربوط به زنان شامل موارد زیر می شود:
- ترشحات غیر معمول از واژن
- درد لگن و شکم
- مقاربت همراه با درد
- تکرر ادرار یا نیاز فوری به تخلیه ادرار
- تب و لرز
- دل درد
- خارش
علائم مربوط به مردان شامل موارد زیر است:
- وجود خون در ادرار یا مایع منی
- انزال دردناک
- ترشحات از آلت تناسلی
- احساس سوزش در هنگام تخلیه ادرار
- بروز خارش، حساسیت یا تورم در آلت تناسلی مرد
- بزرگ شدن غدد لنفاوی در ناحیه کشاله ران
اگرچه نادر است اما ممکن است در مردان موجب بروز تب نیز شود.
علل اورتریت
اغلب اورتریت از ورود باکتری ها به مجرای ادراری ناشی می شود.
همچنین ممکن است اورتریت باکتریایی، اورتریت گونوکوکی یا اورتریت غیر گونوکوکی باشد. اورتریت گونوکوکی از Neisseria gonorrhoeae ناشی می شود و اورتریت غیر گونوکوکی توسط Chlamydia trachomatis یا مایکوپلاسما دستگاه تناسلی ایجاد می شود.
عفونت گونوکوکی و کلامیدیا معمولا با هم اتفاق می افتند.
کلامیدیا را می توان یکی از متداول ترین عفونت های مقاربتی دانست که هم بر زنان و هم بر مردان تاثیر می گذارد.
شایع ترین علل مبتلا شدن به این بیماری که وابسته به ویروس است، ویروس تبخال و سیتومگالوویروس می باشد.
سایر علل موثر در ابتلا به اورتریت عبارتند از:
- سندرم ریتیر
- آدنوویروس
- اورهپلاسما urealyticum
- تریکوموناس واژینالیس
- اشرشیا کلی Uropathogenic
به علاوه اورتریت می تواند از صدمه یا حساسیت به مواد شیمیایی استفاده شده در ژل های ضد بارداری، صابون، کرم یا فوم و اسپرم کش ناشی شود.
التهاب نیز می تواند ناشی از مواد ضد عفونی کننده، مواد گندزدا یا محصولات دیگری مانند روغن درخت چای بروز کند.
در مردان صدمات ناشی از اصطکاک در هنگام مقاربت جنسی یا استمناء نیز می تواند منجر به التهاب شود.
عوامل موثر در افزایش خطر ابتلا به اورتریت
برخی افراد بیشتر در معرض ابتلا به اورتریت قرار دارند، این افراد عبارتند از:
- سابقه بیماری های مقاربتی داشته اند
- درگیر رفتارهای جنسی پرخطر هستند
بر اساس مطالعه منتشر شده در مجله بیماری های عفونی، رابطه جنسی دهانی نیز می تواند یک عامل خطرناک برای بیماری اورتریت غیر گونوکوکی به حساب رود.
اورتریت همیشه از رابطه جنسی انتقال نمی یابد، اما افراد دارای شرکای جنسی چندگانه، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها توصیه می کنند که هر بیمار مبتلا به اورتریت یا حتی مشکوک به آن باید آزمایشات مربوط به سوزاک و کلامیدیا را انجام دهد. این امر موجب آگاهی فرد می شود و در نتیجه شخص می توانند شریک زندگی خود را مطلع سازد که ممکن است او نیز به آزمایش و معالجه نیاز داشته باشد. به علاوه می تواند موجب ترغیب بیماران برای پیروی و پیگیری معالجات شود.
تشخیص اورتریت
برای تشخیص اوتریت در مردان، معمولا پزشک برای وجود هر گونه تورم یا ترشح غیر عادی، شکم، بیضه، آلت تناسلی و مثانه را مورد معاینه قرار می دهد.
همچنین ممکن است پزشک به منظور یافتن هر گونه ناهنجاری، کیسه ادرار را برای معاینه از هم باز کند. کیسه ادرار سوراخی است که ادرار از بدن به وسیله آن خارج می شود. لوله وارد مجرای ادرار می شود و سپس با میکروسکوپ تحت بررسی قرار می گیرد.
برای معاینه خانم ها به منظور بررسی حساسیت مجرای ادرار و پایین شکم، شکم و لگن مورد بررسی قرار می گیرند. همچنین پزشک هرگونه ترشح مجرای ادرار را ارزیابی می کند.
به علاوه ممکن است از سیستوسکوپی، که وارد کردن یک لوله با یک دوربین در انتهای آن در مثانه است، استفاده شود.
آزمایشاتی که به منظور تشخیص اورتریت در بانوان انجام می شود، شامل موارد زیر است:
- شمارش کامل خون (CBC)
- آزمایش پروتئین واکنش C
- آزمایش به منظور بررسی STI، مانند سوزاک یا کلامیدیا
- آزمایش ادرار
همچنین ممکن است آزمایش سونوگرافی لگن نیز برای تشخیص اورتریت در بانوان تجویز شود.
درمان اورتریت
هدف از تجویز و مصرف این داروها، درمان علت ابتلا به اورتریت و جلوگیری از شیوع عفونت می باشد.
درمان اورتریت وابسته به علت اصلی آن است. در صورتی که بیمار به عفونت باکتریایی مبتلا باشد، برای درمان، آنتی بیوتیک هایی از جمله داکسی سایکلین (Doxycycline)، اریتومایسین (Erythromycin) یا مترونیدازول (Metronidazole) تجویز می شود.
مصرف آزیترومایسین و داکسی سایکلین در درمان اورتریت مرتبط با کلامیدیا، موثر است، اما درمان انواع دیگر آن، مانند مایکوپلاسما دستگاه تناسلی، با آزیترومایسین یا موکسی فلوکساسین نتیجه بهتری را به دنبال خواهد داشت.
به علاوه یک نگرانی موجود دیگر این امر است که برخی از انواع مایکوپلاسما دستگاه تناسلی در برابر بعضی آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند که این موجب دشوار شدن درمان بیماری می شود.
استفاده از یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) مانند ناپروکسن می تواند درد را تسکین دهد.
داروی پیریدیم، که با نام فنازوپیریدین نیز شناخته می شود، برای درمان درد و کاهش میل به ادرار، و تکرر ادرار مورد استفاده قرار می گیرد.
یک دوز از داروی CDC تشویق به درمان نیز برای تشویق پایبندی به درمان می تواند تجویز شود. به علاوه پزشکان توصیه می کنند که دارو را در محل کلینیک تهیه کنید و اولین دوز مصرفی را در مقابل پزشک مصرف نمایید.
آیا داروهای طبیعی برای درمان اورتریت وجود دارد؟
در حقیقت مدرک معتبری مبنی بر اینکه داروهای طبیعی یا روش های درمانی جایگزین دیگر می توانند مشکل اورتریت را درمان کنند، وجود ندارد.
مرکز پزشکی دانشگاه مریلند خاطر نشان کرده که در صورتی که مصرف داروهای خانگی و طبیعی، با درمان پزشکی معمول همراه شود، می تواند به بدن در مبارزه با عفونت کمک کند.
زغال اخته (کرن بری) دارای ماده ای است که از چسبیدن باکتری به مجرای ادرار جلوگیری می کند. نوشیدن روزانه آب زغال اخته بدون افزودن مواد قندی مابین 8 تا 16 اونس می تواند در جلوگیری از عود مجدد در زنان مبتلا به عفونت های مکرر ادراری کمک کند.
البته مصرف مکمل های زغال اخته در زمان بارداری، شیردهی نوزاد یا داشتن سنگ کلیه توصیه نمی شود. به علاوه افرادی که از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین یا کومادین استفاده می کنند، نباید آب و مکمل های زغال اخته را مصرف نمایند.
علاوه بر موارد فوق آبرسانی به بدن با دوری از مصرف کافئین و الکل و نوشیدن شش تا هشت لیوان آب تصفیه شده در روز، بسیار حائز اهمیت است.
پیش از استفاده از هرگونه داروی طبیعی یا روش های درمانی جایگزین بسیار مهم است که با پزشک خود مشورت کنید.
پیشگیری از ابتلا به اورتریت
برخی از روش های موثر در پیشگیری از ابتلا به اورتریت، شامل موارد زیر می شود:
- خودداری از فعالیت های جنسی محافظت نشده و پرخطر، مانند داشتن شریک جنسی چندگانه
- اجتناب از مواد شیمیایی مانند مواد شوینده یا اسپرم کش، که می توانند موجب تحریک مجرای ادراری شوند
- حفظ بهداشت شخصی صحیح و مناسب
عوارض ناشی از اورتریت
عوارض ناشی از ابتلا به اورتریت در آقایان می تواند شامل عفونت در مثانه، بیضه ها یا پروستات باشد.
عفونت مثانه یا دهانه رحم نیز از عوارض ناشی از اورتریت مربوط به زنان هستند. این بیماری همچنین خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن (PID) را افزایش می دهد که می تواند به ناباروری و سایر مشکلات منجر شود.
در صورتی که علائم تداوم یابند یا مجددا عود کنند، وجود بیماری دیگر را در نظر بگیرید یا ممکن است این امر در اثر مقاوم شدن باکتری هایی که مسبب ایجاد مشکل نسبت به درمان هستند، باشد.
بسیار مهم است که در صورت برطرف نشدن یا از بین نرفتن درد و علائم، بیمار به پزشک خود دوباره مراجعه کند و درمان را پیگیری نماید.