رازهایی که باید بدانید! تنگی مجرای ادرار در کودکان و بزرگسالان + راهکارهای قطعی درمان

تنگی مجاری ادراری کودکان زمانی رخ میدهد که زخم (اسکار) یا ضربه باعث جراحت و تنگی پیشابراه شود. این تنگی  می تواند خروج جریان ادرار از مثانه را محدود کند و باعث رخداد انواع مشکلات پزشکی از جمله التهاب یا عفونت در دستگاه ادراری شود. تنگی مجرای ادراری بیشتر در آقایان اتفاق افتاده و می تواند در محل های مختلفی از نوک مجرا گرفته تا مثانه فرد را شامل شود.

به منظور خارج نمودن ادرار از مثانه لوله ای با قطر طبیعی در آن جا قرار گرفته است. در صورتی که قطر مجرای ادراری از اندازه طبیعی و نرمال خود یعنی حدود ۶ الی ۱۰ میلی متر کمتر شود گرفتگی مجرای ادرار رخ داده است. حال باید بگوییم که تنگی نوک آلت تناسلی علل مختلفی دارد. در مقاله قصد داریم علائم تنگی مجرای ادرار و دلایل ابتلا به آن و روش های درمان آن بیشتر صحبت کنیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات مفیدی عاید حالتان شود.

تنگی مجاری ادراری

علت ایجاد بافت اسکار و زخم که باعث تنگی مجرای ادراری میشود عبارتند از:

• آسیب بافتی ناشی از استفاده از آندوسکوپ برای مشاهده ساختارهای دستگاه ادراری از طریق مجرای ادراری
• استفاده متناوب یا طولانی مدت از یک کاتتر برای تخلیه مثانه (سوند ادراری)
• آسیب مستقیم به مجرای ادراری یا لگن، مانند شکستگی لگن
• پروستات بزرگ شده یا جراحی قبلی برای حذف یا کوچک کردن پروستات بزرگ شده
• سرطان مجرای خروجی مثانه یا پروستات
• عفونت های مقاربتی

تنگی مجرای ادرار در مردان شایع تر از زنان است، زیرا مردان مجرای ادراری طولانی تری دارند.

همان طور که ذکر شد دلایل مختلفی جهت ابتلا به این بیماری وجود دارد. ممکن است فرد بر اثر حادثه یا اتفاقی خاص به این بیماری مبتلا شوند. امکان اینکه فرد به صورت مادرزادی از این بیماری رنج ببرد نیز وجود دارد.

دلایل مادرزادی تنگی مجرای ادراری

دلایل مادرزادی تنگی مجرای ادراری

اگر بخواهیم درباره تنگی نوک مجرا در پسران سخن بگوییم باید بگوییم که دو بیماری به نام اپیسپادیازیس و هیپوسپادیازیس می توانند به صورت مادرزادی فرد را به سمت ابتلا به این بیماری سوق دهند. درباره اپیسپادیاس باید بگوییم که این بیماری باعث می شود ظاهر آلت تناسلی افراد تغییر کند. در واقع اگر کسی به این بیماری مبتلا باشد ناحیه بالای آلت تناسلی اش هیچ گونه پوششی نخواهد داشت و محل تخلیه ادرار نیز در بالای آلت قرار خواهد گرفت. بیماری هیپوسپادیازیس که کمی بیشتر از بیماری اپیسپادیازیس شیوع پیدا کرده است در بین برخی از افراد دیده شده است. این بیماری سه نوع است و از هر ۳۰۰ نوزاد یک نفر به یکی از انواع این بیماری مبتلا می شود. در این سه نوع بیماری محل قرارگیری سوراخ تخلیه ادرار با یکدیگر متفاوت است. به عنوان مثال گاهی ممکن است سوراخ ادرار فرد مبتلا در نوک آلت اما قسمت زیرین آن قرار گیرد. در برخی مواقع ممکن است در طول آلت و در قسمت زیرین سوراخی جهت تخلیه ادرار قرار گرفته باشد. در نوع سوم این بیماری سوراخ تخلیه ادرار در بین بیضه ها قرار گرفته است.

 

دلایل غیر مادرزادی و اکتسابی تنگی مجرای ادراری

دلایل غیر مادرزادی و اکتسابی تنگی مجرای ادراری

ممکن است بیماری تنگی نوک مجرا (مه اتوس) در پسران وجود داشته باشد اما این بیماری در بزرگسالی برای فرزند شما رخ دهد و در دوران نوزادی از چنین بیماری خبری نبوده است. در این بین علل بسیاری مانند عفونت بیش از حد که البته این مورد جز شایع ترین علل ابتلا به عارضه تنگی مجرای ادراری گزارش شده است، می تواند در تنگی نوک مجرا (مه آ) در پسرها تاثیرگذار باشد. وارد کردن فشار یا ضربه بیش از حد به لگن و بیضه ها که بر اثر سانحه تصادف یا انجام تمرینات ورزشی نیز می تواند از علل ابتلا به بیماری گرفتگی مجرای آلت تناسلی افراد باشد. سرطان مجرا و جراحی هایی جهت ترمیم هیپوسپادیازیس نیز می توانند در بروز بیماری تنگی مجرای ادراری تاثیرگذار باشد. برخی از معاینات و جراحی ها مانند معاینه به کمک دستگاه آندوسکوپی و استفاده مکرر از سوند یا سوند گذاری توسط افراد غیر متخصص و نابلد نیز می تواند عاملی جهت ابتلا به این عارضه محسوب شود. افرادی که سنگ کلیه دارند و به طور مداوم به دنبال دفع آن هستند نیز بهتر است بدانند با هر بار دفع سنگ کلیه، مجرای ادرارشان آسیب می بیند و این موضوع می تواند در طولانی مدت بر روی اندازه مجاری ادرار فرد تأثیر بگذارد. جالب است بدانید در برخی مواقع فرد به چنین عارضه ای مبتلا می شود اما به هیچ عنوان دلیل مشخصی جهت مبتلا شدن به آن پیدا نمی شود؛ یعنی بیمار بدون هیچ دلیل خاصی به تنگی مجرای ادرار مبتلا می شود.

 

همه‌چیز درباره انواع تنگی مجرای ادرار

تنگی مجرای ادرار یکی از مشکلات شایع در سیستم ادراری است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این عارضه به دو نوع تنگی مجرای ادرار قدامی و تنگی مجرای ادرار خلفی تقسیم می‌شود. در ادامه با هر دو نوع این مشکل و دلایل بروز آن آشنا خواهیم شد.

تنگی مجرای ادرار قدامی

تنگی مجرای ادرار قدامی از شایع‌ترین انواع تنگی مجرای ادرار به شمار می‌رود. این نوع تنگی در هر نقطه‌ای از مجرای ادرار، از نوک آلت تناسلی تا ناحیه پیازی پشت کیسه بیضه، ممکن است رخ دهد.
دلایل تنگی مجرای ادرار قدامی شامل:

• آسیب‌های ناحیه تناسلی: مانند ضربه‌هایی که هنگام افتادن روی دوچرخه یا قرار گرفتن شی‌ای بین پاها ایجاد می‌شود.
• عفونت‌های مکرر مجرای ادرار: که می‌تواند باعث ایجاد زخم و باریک شدن مجرا شود.
• استفاده از کاتترهای ادراری: در صورت استفاده طولانی‌مدت یا نادرست.

تنگی مجرای ادرار خلفی

تنگی مجرای ادرار خلفی کمتر شایع است اما به دلایل جدی‌تری ایجاد می‌شود. این نوع تنگی در فاصله ۲ تا ۵ سانتی‌متری از مثانه رخ می‌دهد و معمولاً با آسیب‌های شدید همراه است.
علل تنگی مجرای ادرار خلفی شامل:

• شکستگی لگن: که می‌تواند به مجرای ادرار آسیب جدی وارد کند.
• پرتو درمانی: به خصوص در بیماران مبتلا به سرطان.
• ایجاد زخم‌های عمیق: که ممکن است مجرا را به طور کامل از هم جدا کند و عبور ادرار را دشوار کند.

همه‌چیز درباره تنگی مجرای ادرار در نوزادان و کودکان: علائم، علت‌ها و راهکارهای درمانی

تنگی مجرای ادرار در نوزادان پسر و کودکان یک مشکل جدی اما نسبتاً نادر است که می‌تواند تأثیرات مهمی بر سلامت کلی دستگاه ادراری داشته باشد. این عارضه معمولاً ناشی از نقص‌های مادرزادی، آسیب‌های زایمانی یا عفونت‌های مکرر است و می‌تواند باعث ایجاد مشکلات در دفع ادرار و حتی بروز عفونت‌های خطرناک شود. در این بخش، تمام آنچه را که باید درباره تنگی مجرای ادرار کودکان بدانید، از علت‌ها و علائم گرفته تا بهترین روش‌های درمان، به‌صورت کاملاً تخصصی و در عین حال ساده و روان برای شما توضیح خواهیم داد. 😊

تنگی مجرای ادرار در کودکان چیست؟

تنگی مجرای ادرار به معنای باریک شدن مجرای ادرار است که می‌تواند عبور جریان ادرار را دشوار کند. در نوزادان و کودکان، این عارضه معمولاً در نتیجه نقص‌های مادرزادی یا آسیب‌های وارده به مجرا ایجاد می‌شود.

بر اساس تحقیقات، شیوع این مشکل در بین نوزادان پسر بیشتر از دختران است، زیرا مجرای ادراری پسران طولانی‌تر بوده و در معرض آسیب بیشتری قرار دارد. این موضوع می‌تواند منجر به مشکلات متعددی شود که در ادامه بررسی خواهیم کرد.

---

چه عواملی باعث ایجاد تنگی مجرای ادرار در نوزادان و کودکان می‌شود؟

علت‌های متعددی برای ایجاد تنگی انتهای مجرای ادرار در کودکان وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

🔹 عفونت‌های مکرر ادراری: عفونت‌های طولانی‌مدت می‌توانند باعث التهاب و زخم در مجرا شوند که در نهایت منجر به تنگی خواهد شد.

🔹 مشکلات مادرزادی: برخی از نوزادان با نقص‌های مادرزادی در پیشابراه به دنیا می‌آیند که می‌تواند باعث باریک شدن مجرا و در نتیجه مشکلات ادراری شود.

🔹 ضربه‌های هنگام تولد: اگر هنگام زایمان از ابزارهای کمکی مانند فورسپس استفاده شود، ممکن است مجرای ادراری نوزاد آسیب ببیند.

🔹 جراحی‌های قبلی: اگر کودک تحت جراحی‌هایی در ناحیه تناسلی یا مثانه قرار گرفته باشد، احتمال ایجاد زخم و تنگی مجرای ادرار افزایش پیدا می‌کند.

🔹 کاتترگذاری مکرر: استفاده از سوندهای ادراری برای مدت طولانی می‌تواند باعث آسیب به پوشش داخلی مجرا شود و منجر به باریک شدن مجرای ادرار شود.

---

علائم تنگی مجرای ادرار در کودکان

نشانه‌های تنگی مجرای ادرار کودکان بسته به شدت تنگی متفاوت هستند. برخی از رایج‌ترین علائم شامل موارد زیر می‌شود:

✅ کاهش فشار و جریان ادرار
✅ قطع و وصل شدن ادرار در هنگام تخلیه مثانه
✅ احساس باقی ماندن ادرار بعد از ادرار کردن
✅ عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری
✅ تغییر شکل نوک آلت در پسران (در صورت وجود تنگی شدید)
✅ درد یا ناراحتی هنگام ادرار کردن 😖
✅ بی‌اختیاری ادرار (در برخی موارد شدید)

❗ توجه: اگر کودک شما هر یک از این علائم را دارد، حتماً برای بررسی‌های بیشتر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

---

روش‌های تشخیص تنگی مجرای ادرار در کودکان

تشخیص تنگی مجرای ادرار معمولاً توسط ارولوژیست کودکان انجام می‌شود. برخی از روش‌های تشخیصی عبارتند از:

معاینه فیزیکی: پزشک ممکن است آلت تناسلی و مجرای ادراری را بررسی کند.
تصویربرداری (VCUG): یک نوع عکس‌برداری تخصصی از مجاری ادراری که با استفاده از ماده حاجب انجام می‌شود.
اورودینامیک: بررسی نحوه عملکرد مثانه و مجرای ادراری هنگام تخلیه ادرار.
سونوگرافی کلیه و مثانه: برای بررسی وجود مشکلات مرتبط با تنگی مجرا.

---

درمان تنگی مجرای ادرار در کودکان

درمان این مشکل بستگی به شدت تنگی مه آ و علت ایجاد آن دارد. برخی از روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:

🔹 گشاد کردن مجرای ادرار با ابزار مخصوص (Dilation): این روش معمولاً در موارد خفیف استفاده می‌شود اما در برخی موارد تنگی ممکن است عود کند.

🔹 اورتروتومی داخلی (Internal Urethrotomy): در این روش یک برش کوچک در ناحیه تنگ شده ایجاد می‌شود تا مسیر ادرار باز شود.

🔹 جراحی ترمیمی (Urethroplasty): اگر تنگی شدید باشد، ممکن است نیاز به جراحی باز برای بازسازی مجرا باشد.

🔹 استفاده از سوند ادراری به‌صورت موقتی: در برخی موارد، استفاده از سوند می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.

---

جدیدترین یافته‌ها و آمار درباره تنگی مجرای ادرار

طبق تحقیقات منتشر شده در Journal of Pediatric Urology، حدود 1 در هر 2000 نوزاد پسر ممکن است درجاتی از تنگی مجرای ادرار داشته باشند. همچنین، یک مطالعه منتشر شده در Urology Times نشان داده که درمان‌های جراحی برای تنگی مجرای ادرار در 85% موارد موفقیت‌آمیز بوده‌اند و عوارض جانبی در حداقل سطح قرار دارند.

---

نکات و توصیه‌های کاربردی برای والدین

اگر کودک شما علائم مشکل در ادرار کردن دارد، تعلل نکنید و فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
آب‌رسانی کافی برای جلوگیری از عفونت‌های ادراری بسیار مهم است.
بهداشت ناحیه تناسلی نوزاد را رعایت کنید تا از عفونت‌های مکرر جلوگیری شود.
از خوددرمانی و استفاده از داروهای گیاهی بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.

---

تنگی مجرای ادرار کودکان یک مشکل نسبتاً نادر اما مهم است که باید جدی گرفته شود. شناسایی زودهنگام و درمان به‌موقع می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. خوشبختانه، با پیشرفت‌های علم پزشکی، روش‌های مؤثری برای درمان این مشکل وجود دارد. اگر کودک شما علائمی مانند جریان ضعیف ادرار، عفونت‌های مکرر و مشکل در تخلیه ادرار دارد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

علائم و نشانه های تنگی مجرای ادرار و پیامدهای آن

اشاره کردیم که تنگی مجرای ادرار یکی از مشکلات شایع در دستگاه ادراری است که می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت فرد داشته باشد. شناخت علائم این بیماری به شناسایی سریع‌تر و انتخاب بهترین درمان تنگی مجرای ادرار کمک شایانی می‌کند.

علائم اصلی تنگی مجرای ادرار

تنگی مجرای ادرار معمولاً با کاهش جریان ادرار آغاز می‌شود. این وضعیت در موارد خفیف به تدریج و در موارد شدید به طور ناگهانی خود را نشان می‌دهد. علائم مهم عبارتند از:

• کاهش جریان ادرار: جریان ادرار ضعیف و قطع‌شونده یکی از نشانه‌های اولیه است.
• درد هنگام دفع ادرار: بسیاری از بیماران هنگام ادرار کردن احساس سوزش یا درد دارند.
• ادرار خونی یا تیره: وجود خون در ادرار نشانه‌ای از التهاب یا آسیب به مجرای ادرار است.
• خون در منی: این علامت می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر باشد.
• پاشیده شدن ادرار: جریان ادرار مستقیم نیست و پخش می‌شود.
• تکرر ادرار: فرد نیاز مکرر به دفع ادرار دارد، اما هر بار مقدار کمی دفع می‌شود.
• تورم آلت تناسلی: تورم یا قرمزی در ناحیه تناسلی نیز ممکن است دیده شود.
• عفونت‌های دستگاه ادراری: عفونت‌های مکرر از نشانه‌های شایع این عارضه هستند.
• درد شکمی: به ویژه در مواردی که ادرار در مثانه جمع شده و تخلیه نمی‌شود.

پیشرفت علائم و تأثیرات احتمالی

بیماران ممکن است پیشرفت علائم را به آرامی تجربه کنند. این وضعیت معمولاً با ناراحتی‌های خفیف شروع شده و با گذشت زمان شدیدتر می‌شود. در موارد حادتر، علائم ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شده و نیاز به رسیدگی فوری داشته باشد.

پیامدهای درمان‌نشده تنگی مجرای ادرار

در صورت عدم درمان، این مشکل می‌تواند منجر به عوارض جدی شود، از جمله:

• ماندن ادرار در مثانه: که می‌تواند باعث بزرگ شدن و آسیب به مثانه شود.
• آسیب کلیه‌ها: فشار زیاد به دستگاه ادراری ممکن است به نارسایی کلیه منجر شود.
• افزایش خطر عفونت: ماندن ادرار محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌کند.

چه زمانی برای درمان تنگی مجرای ادرار به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا، به ویژه اگر علائم به طور ناگهانی تشدید شوند، مراجعه به پزشک ضروری است. تشخیص زودهنگام می‌تواند از عوارض بیشتر جلوگیری کند.

عوارض تنگی مجرای ادرار

یکی از بزرگ ترین عوارض تنگی مجرای ادرار عفونت های شدید ادراری و عفونت بیضه ها می باشد. یکی دیگر از عوارضی که با درمان نشدن این عارضه، بیمار را خیلی اذیت می کند غیر طبیعی بودن محل ادرار است. از آن جایی که با این بیماری فرد دچار احتباس ادرار می شود احتمال بروز عفونت کلیه ها بالا می رود و این می تواند در آینده ای نه چندان دور مشکل ساز شود.

چگونه می توان از ابتلا به بیماری گرفتگی مجرای ادرار جلوگیری کرد؟

بهترین و راحت ترین کار به منظور جلوگیری از بروز این بیماری در بدن تشخیص به موقع انواع عفونت ادراری و عفونت های مقاربتی است. در صورتی که در ادرار شما سنگ وجود دارد حتماً جهت شناسایی علت و درمان آن سریع تر اقدام کنید. همان طوری که گفته شد بهره گیری از سوند باید توسط متخصص اورولوژی تهران و سایر شهرها خاص خود انجام شود؛ بنابراین در صورتی که بیمار ملزم به استفاده از سوند می باشد نیاز است اطرافیان آن طریقه استریل کردن و نصب و قطع سوند را به خوبی توسط متخصصین یاد بگیرند. در این صورت می توان از بیماری گرفتگی مجرای ادرار که توسط سوند گذاری رخ می دهد جلوگیری کرد. لازم به ذکر است در صورتی که بیمار پس از انجام عمل های جراحی تغییر حالتی در ادرار خود و نحوه خروج آن احساس کرد لازم است در اسرع وقت به متخصص اورولوژی خود مراجعه کند تا روش های درمانی انجام شود.

تشخیص تنگی مجرای ادرار

اگر به هر یک از نشانه های ذکر شده مبتلا شدید حتماً نزد پزشک متخصص اورولوژی بروید. علائم ظاهر شده را به پزشک معالج خود بگویید. قطعاً وی به شما توصیه خواهد کرد که از مجرای خود عکسی تهیه کنید و نزد پزشک متخصص اورولوژی ببرید. پس از آن که تصویر برداری توسط ماده ای رنگی به نام rug_vcug انجام شد لازم است اقداماتی جهت انجام سیستوسکوپی انجام شود. سیستوسکوپی به فرآیندی گفته می شود که به کمک آن می توان توسط دوربین کوچکی داخل مجرای ادراری را مشاهده کرد. بدین وسیله متخصص اورولوژی تشخیص خواهد داد که فرد به بیماری تنگی مجرای ادرار مبتلا شده است یا خیر.

علائم و نشانه های تنگی مجرای ادرار عبارتند از:

• کاهش از سرعت جریان ادرار که به طور ناگهانی یا به تدریج می تواند رخ دهد
• ادرار کردن بصورت قطره قطره یا نشت ادرار
• سختی در ادرار کردن، زور زدن و یا درد هنگام ادرار
• احساس فوریت در ادرار  و یا تکرر ادرار
• خروج خون و یا ترشحات از آلت تناسلی
• درد در لگن یا قسمت تحتانی شکم

علائم تنگی مجرای ادرار

یکی از اصلی ترین نشانه های و علائم تنگی مجرای ادراری در کودکان، سوزش در هنگام ادرار کردن است که چون کودک در اکثر مواقع با این مشکل مواجه بوده، لذا ممکن است آن را امری طبیعی تلقی کرده و در نتیجه از مطرح کردن این مشکل با خانواده خودداری کند. بنابراین احتمال مراجعه به اورولوژیست بسیار اندک بوده و کودک مجبور است این مشکل را تحمل نماید. در این مواقع وجود یک قطره خون در لباس زیر کودک که معمولا از انتهای ادرار کردن او باقی می ماند می تواند نشانه ای برای والدین به منظور اقدام برای درمان توسط متخصص اورولوژی باشد.

مشکل دیگری که کودکان دچار تنگی مجرای ادراری معمولا با آن دست و پنچه نرم میکنند شب ادراری است. در این صورت با رفع این مشکل به احتمال بسیار زیاد مشکل شب ادراری کودک بدون مداخلات دارویی به طور کامل برطرف می شود. در مورد این کودکان معمولا متخصص اورولوژی سونوگرافی را پیشنهاد می کند تا بتواند به صورت دقیق تر نشانه های مختلف را بررسی نماید. در پاره ای از موارد وجود کمی ادرار در خون، افزایش ضخامت مثانه و همچنین کامل تخلیه نشدن مثانه از ادرار می تواند از دیگر نشانه های جدی تنگی مجرای ادراری در کودکان باشد که توسط متخصص تشخیص داده می شود.

همان طور که ذکر شد افرادی که با تنگی مجرای ادرار روبه رو می شوند قطعاً نشانه هایی در بدنشان ظاهر می شود که نشان دهنده ابتلا به عارضه تنگی مجرای ادراری می باشد. به عنوان مثال اگر فردی ادرارش به صورت دو شاخه ای یا چند شاخه ای خارج شود احتمال گرفتگی مجرای ادرار وی بالا می باشد. اگر با اینکه احساس می کنید نیاز به تخلیه ادرار دارید و به هنگام تخلیه ادرار زور می زنید، می تواند نشانه ای از ابتلا به عارضه تنگی مجرای ادراری باشد. اگر ادرار شما به طور مکرر با فشار بسیار کمی از ناحیه تناسلی تان خارج می شود، احتمال گرفتگی مجرای ادراری بالا می رود. تکرر ادرار به صورت مداوم یا بی اختیاری ادراری می توانند از علائم ابتلا به عارضه گرفتگی مجرای ادراری باشد. در برخی مواقع دیده شده است ادرار افراد مبتلا به این عارضه به صورت قطره ای و با زور زدن زیاد و همراه با درد خارج می شود. در این‌ گونه افراد معمولاً ادرار به صورت کامل از مثانه خارج نمی شود و در واقع ادرار درون مثانه محبوس می شود. جالب است بدانید در برخی موارد افراد مبتلا از عفونت های مکرر ادراری رنج می برند و این نشانه ای از ابتلا به بیماری تنگی مجرای ادراری می باشد. گاهی اوقات دیده شده است که در محل بیضه ها عفونت و آبسه تشکیل شده است که این موضوع می تواند بسیار خطرناک باشد.

تنگی مجرای ادراری کودکان

منظور از تنگی نوک مجرای ادراری  چیست؟

برای تشخیص عارضه تنگی مجرای ادراری لازم است که به اورولوژیست مراجعه کرده و با معاینات وی این موضوع مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد. در این زمینه تجربه و دانش متخصص اورولوژی می تواند تاثیر زیادی در تشخیص سریع تنگی مجرای ادراری داشته باشد. بیشتر افرادی که با این مشکل مواجه هستند کودکانی هستند که ختنه شده اند و این عارضه ممکن است یکی از مشکلات و عوارض ختنه نوزادی باشد. علائم گوناگونی در تشخیص این مشکل می تواند راهگشا باشد که از آن جمله می توان به پرش ادرار کودک اشاره کرد. همچنین تعدادی از کودکان در هنگام ادرار کردن دچار سوزش ادراری شدیدی شده و حتی ممکن است ادرار کردن آن ها با یک یا دو قطره خون همراه باشد. این درد در تعدادی از کودکان به حدی است که آن ها تلاش میکنند دائما ادرار کردن خود را به تعویق بیندازند و از آن فراری هستند.

آیا تنگی مجرای ادراری کودکان موضوع خطرناکی است؟

تنگی مجرای ادراری کودکان

تنگی مجاری ادراری در کودکان می تواند علائم و نشانه های مختلفی داشته باشد و این مسئله اگر در قسمت نوک مجاری ادراری رخ دهد یکی از بیماری های رایج و شایع کودکان است که با نظر اورولوژیست می تواند تحت درمان قرار بگیرد. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید که به صورت کامل به ابهامات شما در رابطه با تنگی مجرای ادراری در کودکان پاسخ دهیم.

برای درمان تنگی مجرای ادراری در کودکان چه راهکارهایی وجود دارد؟

برای درمان تنگی مجرای ادراری در کودکان لازم است که از روش های بی حسی موضعی بهره گرفته شود که برای این منظور معمولا در سنین بالای 5 یا 6 سال و یا سنین زیر یک سالگی، نیاز است که نوک مجرا توسط متخصص بی حس شده و فرآیند جراحی توسط وی انجام گیرد.

جراحی و درمان تنگی مجاری ادراری در کودکان در زمانی حدود 10 تا 15 دقیقه قابل انجام بوده و نوک مجرا توسط متخصص اورولوژی باز شده و مشکلات کودک از قبیل سوزش ادراری، شب ادراری، خون در ادرار و کامل تخلیه نشدن مثانه وی از ادرار به طور کامل برطرف می گردد.

روش های درمان تنگی مجرای ادرار

این نکته نیز حائز اهمیت است که بهتر است ختنه کودکان توسط اورولوژیست ماهر و باتجربه صورت گیرد. زیرا انجام غیر اصولی این فرآیند میتواند یکی از اصلی ترین علل تنگی مجاری ادراری در کودکان محسوب شود و مشکلات مختلفی را برای کودک ایجاد نماید.

لازم است بدانید درمان تنگی مجرای ادرار در افراد در هر مرحله ای که باشد به هیچ عنوان با دارو رفع نخواهد شد. در واقع بیماران مبتلا به گرفتگی مجرای ادرار ملزم به انجام عمل های جراحی باز و یا بسته هستند. درمان تنگی مجرای ادرار با لیزر یا همان جراحی، روش درمانی اندوسکوپیک و روش های جراحی باز یا آناستوموتیک نیز از روش های درمان تنگی مجرای ادرار به شمار می روند.

درمان تنگی مجرای ادرار با لیزر

به منظور بهره گیری از چنین روش درمانی می توان بیمار را بیهوش کرد یا اینکه بی حسی موضعی یا تزریقی بر روی آن انجام داد. پس از آن لازم است باریکه لیزر که طول موجی به اندازه ۸۰۵ نانومتر دارد را توسط فیبر کوارتز به داخل مجرا هدایت کنند. فیبرهایی محکم که به راحتی می توانند وارد مجرای ادرار افراد شوند، از طریق کانال سیستوسکوپ ها وارد بدن فرد می شوند. بهره گیری از این فرآیند کمی دشوارتر و پیچیده است اما می توان از آن انتظار نتیجه ای مطلوب داشت.

درمان تنگی مجرای ادرار به کمک روش اندوسکوپیک

این روش درمانی نیز شامل انواع مختلفی از درمانها می باشد. یکی از آن ها بریدن محل انسداد و گرفتگی مجاری ادراری می باشد. در علم پزشکی به چنین روش درمانی اورتروتومی داخلی گویند. در این روش درمانی پزشک معالج قبل از انجام عمل حتماً داروهای آنتی بیوتیک را برای بیمار خود تجویز خواهد کرد. معمولا پزشکان به این امید از این نوع روش درمانی کمک می گیرند که تلیوم رشد کند و با رشد خود از بروز اتصال یا گرفتگی در مجاری ادراری ممانعت کند.

در انجام این روش درمانی ملاحظاتی لازم است انجام شود. به عنوان مثال نباید بیش از حد محل مسدود شده را برش داد زیرا این عامل می تواند سبب کوتاه شدن یا منحرف شدن آلت خواهد شد. در برخی مواقع دیده شده است که پزشکان متخصص ترجیح می دهند استنت های مجرا را برای بیماران خود تجویز کنند. این استنت می تواند دائمی یا موقت باشد که در صورت دائمی بودم باید آن را از جنس تیتانیوم یا استیل تهیه کرد. دلیل این امر این است که استیل و تیتانیوم معمولا هیچ گونه حساسیتی در بدن ایجاد نمی کنند و با بدن سایر افراد سازگار هستند. لازم به ذکر است بهره گیری از استنت برای بیمارانی که فیبروز زیادی دارند یا در سن جوانی سیر می کنند به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

درمان خانگی تنگی مجرای ادرار

برخی از افراد معتقد هستند که داروهای گیاهی و روش های خانگی می تواند به درمان عارضه تنگی مجرای ادرار کمک کند. این در صورتی است که بسیاری از متخصصان اورولوژی معتقد هستند که روش درمانی جز انجام عمل های جراحی برای درمان این عارضه وجود ندارد. حتی داروهای شیمیایی نیز در ضعیف ترین حالت ممکن بیماری نمی تواند این بیماری را رفع کند. برای درک این موضوع بهتر است مثالی خدمتتان عرض کنیم. اگر استخوان دست یا پای شما شکسته باشد می توان آن را به کمک دارو جا انداخت و به شکل اولیه خود برگرداند؟ قطعاً پاسخ منفی است و بیمارانی که از شکستگی استخوان ها رنج می برند باید توسط متخصصان جراحی شوند. تنگی مجاری ادراری هم همین طور است. در صورتی که کودک شما به این عارضه مبتلا شده باشد هیچ راه درمانی خانگی وجود ندارد.

درمان تنگی مجرای ادرار نوزاد پسر

یکی از علل تنگی نوک مجرا (مه آ) در پسرها و نوزادان ختنه کردن آن ها می باشد. تنگی نوک مجرا (مه اتوس) در پسران نیز می تواند از علل ختنه در نوزادی آن ها باشد. تقریباً از هر ۱۰۰ نوزاد پسر، ۱۰ نفر توسط ختنه به عارضه مه اتوس مبتلا می شوند. جالب است بدانید کودکانی که ختنه نشده اند کمتر از سایرین به عارضه گرفتگی مجرای ادرار مبتلا می شوند. معمولا والدین تا زمانی که شروع به آموزش توالت رفتن کودکان نکنند متوجه بیماری گرفتگی مجاری ادرار فرزندشان نخواهند شد. معمولا متخصصان از روش درمانی مه آتوتومی برای این مشکل استفاده میکنند. به دنبال انجام مه آتوتومی، پزشک معالج کودک را بیهوش یا بی حس می کند و پس از آن که رفع انسداد کرد اقدام به بخیه زدن به کمک نخ های جذبی خواهد کرد. گاهی اوقات پس از عمل جراحی کودک به سوزش ادرار مبتلا می شود. در این هنگام بهترین کار این است که کودک را درون وان آب گرم قرار دهید. البته مصرف بیش از حد مایعات نیز می تواند سوزش و عوارض دیگر را کاهش دهد. در اکثر موارد پزشکان متخصص اورولوژی پس از انجام ختنه پمادی جهت چرب نمودن نوک آلت تناسلی تجویز خواهند کرد. با استفاده از این پماد می توان از خشکی و به دنبال آن از سوزش نوک آلت تناسلی جلوگیری کرد. در این زمان لازم است مادر تعداد دفعات شیردهی به نوزاد خود را افزایش دهد. بدین وسیله می توان از سوزش ادرار کودک جلوگیری کرد.

عمل تنگی مجرای ادرار در کودکان

برای انجام عمل گرفتگی مجرای ادرار در کودکان بهتر است به جای بیهوشی از بی حسی موضعی استفاده شود. بدین منظور بر روی نوک آلت تناسلی کودکان مقدار کمی بی حسی مالیده می شود و سپس عمل جراحی انجام خواهد شد. سن مناسب جهت انجام عمل قبل از یک سالگی یا در سنین بالای شش سال می باشد. انجام این فرآیند کمتر از نیم ساعت طول خواهد کشید. با انجام این عمل و گذراندن دوره نقاهت کودک شما دیگر از عارضه هایی مانند سوزش ادرار، تکرر ادرار و یا خون در ادرار و… برخوردار نخواهد بود.

مراقبت بعد از عمل تنگی مجرای ادرار کودکان

در ابتدا جهت کاهش نگرانی و استرس شما باید بگوییم که معمولا پس از گذشت چند روز کودک شما خونریزی های کمی بر روی لباس زیرشان دیده خواهد شد. احساس سوزش به خصوص به هنگام دفع ادرار نیز ممکن است برای کودک شما رخ دهد. بهتر است در این زمان کودک خود را از استراحت منع نکنید و فضایی آرام برای او مهیا کنید. مصرف مایعات به خصوص آب آشامیدنی می تواند در کاهش سوزش پس از عمل به کودک شما کمک کند. همان طوری که در مطالب فوق گفتیم بهتر است به هنگام احساس سوزش کودک را درون وان آب گرم قرار دهید تا از سوزش ایجاد شده کم شود.

اگر کودک شما بیش از یک الی سه روز خونریزی داشت باید در اسرع وقت نزد متخصص اطفال یا متخصص اورولوژی بروید‌ تا علت را جویا شوید. به مدت ۲۱ روز باید نوک آلت تناسلی و پوسته های آن را جدا کنید و بر روی آن پماد هیدروکورتیزون بمالید. استفاده از پوشک خشک و تمیز برای نوزادان نیز توصیه می شود. رعایت بهداشت اصولی ناحیه تناسلی فرزندتان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در صورت امکان بهتر است فرد عمل کرده روزانه چند قدم بدون فشار خاصی راه برود. در صورتی که پزشک معالج برای بیمار دارویی تجویز کرده باشد باید داروها به موقع و منظم مصرف شود.

علائم تنگی مجرای ادرار بعد از ختنه

علائم تنگی مجرای ادرار بعد از ختنه

بسیاری از نوزادان پس از انجام ختنه ممکن است به گرفتگی مجرای ادرار مبتلا شوند. اگر در ابتدا مسیر ادرار کودک شما مستقیم بوده است اما پس از ختنه کردن منجر به کج شدن مسیر ادرار یا دو شاخه شدن ادرار شده است، می تواند از نشانه های ابتلا به این بیماری باشد. بروز درد به هنگام خروج ادرار، بی اختیاری ادراری، مشاهده خون در انتهای ادرار و… از علائم ابتلا به بیماری تنگی مجرای ادراری می باشد. جهت جلوگیری از بروز این عارضه در بدن افراد بهتر است فرآیند ختنه کردن آن ها را نزد متخصص اورولوژی متبحر و کاربلدی انجام دهید.

تنگی مجرای ادرار و معافیت سربازی

تنگی مجرای ادرار و معافیت سربازی

همه ما می دانیم که پسران بالای ۱۸ سال با داشتن شرایطی غیر عادی از سربازی رفتن معاف می شوند. اگر فردی از تنگی مجرای ادراری رنج ببرد قطعاً طبق قوانین نظام وظیفه معافیت سربازی شامل حال وی خواهد شد. در این راستا لازم است افراد نزد پزشک متخصص اورولوژی برود و آیین نامه معافیت پزشکی را پر کند. به منظور دریافت معافیت سربازی بهتر است از مشاوره معافیت پزشکی خدمت سربازی کمک بگیرد. باید فرد تحت عمل جراحی قرار بگیرد و در صورت عدم درمان احتمالا از رفتن به سربازی معاف خواهد شد.

آیا خانم ها نیز دچار تنگی مجرای ادراری می شوند؟

همان طور که پیش از این نیز ذکر شد، این مشکل یک عارضه شایع در بین کودکان پسر می باشد و معمولا تنگی مجاری ادراری خانم ها به ندرت اتفاق می افتد، زیرا بر خلاف آقایان، مجرای ادراری خانم ها کوتاه می باشد. البته عفونت های ادراری یا کامل تخلیه نشدن ادرار خانم ها می تواند از جمله نشانه های تنگی مجاری ادراری آن ها باشد که توسط متخصص اورولوژی باید به صورت دقیق تر مورد ارزیابی قرار بگیرد.

مراقب ها به منظور جلوگیری از مشکل تنگی مجرای ادرار در کودکان

همان طور که بیان شد ختنه کودک یکی از عواملی است که می تواند تنگی مجرای ادرار را رقم بزند. بدین منظور لازم است که در روز های آغازین که کودک ختنه شده است به طور مرتب نوک مجرای وی توسط پماد های تجویز شده توسط اورولوژیست چرب شد تا بدین صورت از سوزش آن توسط ادرار کودک جلوگیری شده و باعث خشکی مجرای ادرار وی نشود. همچنین اگر در سنین نوزادی کودک را ختنه می کنید بهتر مادر، دفعات شیر دادن به کودک خود را تا حد  امکان افزایش دهد و همچنین در روز های نخست از پوشک کردن کودک به منظور جلوگیری از التهاب خودداری شود و با همین ترفند های ساده می تواند احتمال ابتلای کودک به تنگی مجاری ادراری را کاهش داد.

کلام آخر

با آگاهی از علت تنگی مجرای ادرار (پیشابراه) در کودکان، مردان و زنان و آشنایی با روش‌های پیشگیری و درمان، می‌توان از این عارضه پیشگیری کرد یا به بهترین نحو با آن مقابله کرد. همیشه در صورت مشاهده هرگونه تغییر در الگوی ادراری، با پزشک متخصص مشورت کنید. تنگی مجرای ادرار مشکلی است که با تشخیص به‌موقع و انتخاب بهترین درمان تنگی مجرای ادرار قابل مدیریت است. آگاهی از علائم و اقدام سریع برای درمان می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد و از عوارض جدی جلوگیری کند.