بزرگی خوش خیم پروستات: همه چیز درباره بیماری، علائم و درمان

تعریف بزرگی خوش خیم پروستات:

بزرگ شدن غده پروستات یک مشکل شایع در میان مردان مسن میباشد ، بزرگ شدن غده پروستات می تواند باعث علایم ادراری آزاردهنده شود. عدم درمان غده ی پروستات بزرگ شده می تواند جریان ادرار را مسدود کند  و باعث مشکلات مثانه، دستگاه ادراری و کلیوی شود.

بزرگی خوش خیم پروستات یا هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات (BPH) یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در مردان میانسال و مسن است. این وضعیت با افزایش غیر سرطانی اندازه غده پروستات همراه است و می‌تواند مشکلات متعددی در سیستم ادراری ایجاد کند. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله تلاش می‌کنیم تا به طور جامع به ابعاد مختلف این بیماری بپردازیم.

پروستات چیست و چه نقشی در بدن دارد؟

پروستات یک غده کوچک به اندازه گردو است که در زیر مثانه و در اطراف مجرای ادراری قرار دارد. این غده مسئول تولید بخشی از مایع منی است که در انتقال اسپرم نقش دارد. سلامت پروستات برای باروری و سیستم ادراری مردان اهمیت ویژه‌ای دارد.

با افزایش سن، پروستات به دلایل مختلفی ممکن است بزرگ شود. این بزرگ شدن، اگرچه معمولاً غیرسرطانی است، اما می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی در دفع ادرار و کاهش کیفیت زندگی شود.

چند راه درمانی موثر برای غده پروستات بزرگ شده وجود دارد:

از جمله داروها ، درمان با حداقل تهاجم و جراحی. برای انتخاب بهترین گزینه، شما و پزشک شما باید علایم ،اندازه پروستات و بیماریهای دیگرتان  را در نظر بگیرید.

علائم و نشانه‌های بیماری پروستات بزرگ‌شده

بزرگ شدن غده پروستات یا هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات (BPH) یکی از بیماری‌های شایع در میان مردان بالای ۴۰ سال است. شدت علائم در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد و اغلب با گذر زمان به تدریج تشدید می‌شود. در این مقاله، به بررسی علائم و نشانه‌های متداول و کمتر شایع این بیماری می‌پردازیم.

علائم متداول بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH)

بزرگی خوش‌خیم پروستات یکی از شایع‌ترین مشکلات اورولوژی در میان مردان مسن است. این بیماری، که به دلیل افزایش اندازه‌ی پروستات ایجاد می‌شود، علائم مختلفی دارد که می‌توانند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. در ادامه، به بررسی کامل‌تر علائم متداول این بیماری می‌پردازیم.

نیاز فوری و مکرر به ادرار کردن

یکی از نخستین و شایع‌ترین علائم، احساس نیاز فوری به تخلیه‌ی مثانه است.

• این نیاز ممکن است به‌طور ناگهانی و بدون هشدار ایجاد شود.
• در برخی موارد، حتی پس از تخلیه مثانه، حس نیاز به ادرار کردن باقی می‌ماند.
• این علائم اغلب باعث کاهش تمرکز و اختلال در فعالیت‌های روزانه می‌شود.

افزایش دفعات ادرار در شب (شب ادراری)

شب ادراری یکی دیگر از علائم شایع در مردانی است که به بزرگی پروستات مبتلا هستند.

• بیدار شدن مکرر در شب برای تخلیه‌ی مثانه می‌تواند خواب فرد را مختل کند.
• این وضعیت، به‌خصوص در موارد پیشرفته‌تر بیماری، تأثیر قابل‌توجهی بر انرژی و عملکرد روزانه دارد.
• توصیه می‌شود برای کاهش این علائم، مصرف مایعات پیش از خواب محدود شود.

مشکل در شروع ادرار کردن

مشکل در شروع جریان ادرار یکی از علائم رایج دیگری است که اغلب بیماران آن را گزارش می‌دهند.

• فرد ممکن است چند ثانیه یا حتی بیشتر منتظر آغاز جریان ادرار باشد.
• این مشکل معمولاً به دلیل فشار بر مجرای ادراری از سوی پروستات بزرگ‌شده ایجاد می‌شود.

جریان ادرار ضعیف یا متناوب

یکی از علائم آزاردهنده دیگر، ضعیف بودن جریان ادرار است.

• جریان ادرار ممکن است به‌جای یک جریان مداوم، به‌صورت قطع و وصل باشد.
• این وضعیت اغلب نشان‌دهنده انسداد جزئی در مجرای ادراری است.
• کاهش شدت جریان ادرار می‌تواند نشانه‌ای از پیشرفت بیماری باشد.

قطره‌قطره آمدن ادرار در پایان تخلیه

بسیاری از بیماران گزارش می‌دهند که پس از پایان ادرار، هنوز چندین قطره ادرار خارج می‌شود.

• این حالت می‌تواند آزاردهنده باشد و حس عدم تخلیه کامل را تقویت کند.
• همچنین ممکن است باعث ایجاد مشکلات بهداشتی و عفونت شود.

زور زدن هنگام ادرار کردن

بزرگ شدن پروستات ممکن است موجب شود که برای تخلیه‌ی مثانه به خود زور وارد کنید.

• این فشار اضافی می‌تواند به عضلات مثانه آسیب برساند و در طولانی‌مدت عوارض بیشتری ایجاد کند.
• این علامت اغلب با احساس ناراحتی در ناحیه لگن همراه است.

ناتوانی در تخلیه کامل مثانه

یکی دیگر از علائم شایع، حس باقی ماندن ادرار در مثانه پس از تخلیه است.

• این علامت معمولاً نتیجه تخلیه ناکامل ادرار به دلیل انسداد جریان ادراری است.
• تخلیه ناقص ادرار می‌تواند خطر عفونت مجاری ادراری یا تشکیل سنگ مثانه را افزایش دهد.

تأثیر بزرگی پروستات بر کیفیت زندگی

این علائم می‌توانند کیفیت زندگی فرد را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهند.

• اختلال در خواب شبانه به دلیل شب ادراری.
• کاهش اعتمادبه‌نفس به دلیل نگرانی از نیاز مکرر به دستشویی در محیط‌های عمومی.

عوامل تشدیدکننده علائم

برخی عوامل می‌توانند این علائم را تشدید کنند، از جمله:

• مصرف زیاد مایعات در ساعات پایانی شب.
• مصرف کافئین و الکل که مثانه را تحریک می‌کنند.
• استرس و اضطراب که می‌توانند نیاز به ادرار کردن را افزایش دهند.

راهکارهای مدیریت علائم در خانه

برای کاهش شدت علائم، می‌توانید نکات زیر را در نظر بگیرید:

• کاهش مصرف کافئین و نوشیدنی‌های گازدار.
• انجام تمرینات ورزشی مخصوص تقویت عضلات کف لگن.
• برنامه‌ریزی برای رفتن منظم به دستشویی به‌جای انتظار برای احساس نیاز شدید.

توصیه‌های پزشکی برای کاهش علائم

در صورت شدید بودن علائم، ممکن است پزشک یک یا چند روش درمانی زیر را پیشنهاد کند:

• داروهای مسدودکننده آلفا برای کاهش فشار بر مجرای ادراری.
• داروهای هورمونی که به کوچک شدن پروستات کمک می‌کنند.
• جراحی در مواردی که علائم شدید و مقاوم به درمان دارویی باشند.

نقش تغذیه در بهبود علائم پروستات

تغذیه مناسب می‌تواند تأثیر چشمگیری بر کاهش علائم داشته باشد:

• مصرف سبزیجات برگ‌سبز مانند اسفناج و کلم بروکلی.
• استفاده از غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی سالمون.
• کاهش مصرف چربی‌های اشباع و گوشت قرمز.

علائم کمتر شایع بزرگی پروستات

برخی از علائم این بیماری کمتر دیده می‌شوند، اما همچنان نیازمند توجه ویژه هستند:

• عفونت مجاری ادراری:
  به دلیل تخلیه ناکامل ادرار، احتمال عفونت در مجاری ادراری افزایش پیدا می‌کند.
• ناتوانی در ادرار کردن:
  در برخی موارد، فرد ممکن است کاملاً از ادرار کردن ناتوان شود، که نیاز به درمان فوری دارد.
• وجود خون در ادرار:
  این نشانه ممکن است نشان‌دهنده عوارض جدی‌تری باشد و باید به سرعت بررسی شود.

دلایل اهمیت شناسایی علائم بزرگی پروستات

شناخت علائم و اقدام به‌موقع برای مراجعه به پزشک می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. برخی از عوارض شامل:

• آسیب به مثانه یا کلیه‌ها به دلیل فشار بیش از حد.
• ایجاد سنگ‌های مثانه به دلیل تخلیه ناقص ادرار.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم زیر را تجربه کردید، بهتر است سریعاً با یک متخصص اورولوژی مشورت کنید:

• ناتوانی کامل در تخلیه مثانه.
• درد شدید یا مداوم در ناحیه شکم یا کمر.
• وجود خون مکرر در ادرار.

اندازه پروستات لزوما به این معنی نیست که علائم شما بدتر خواهد شد. برخی از مردان کمی بزرگ شدن پروستاتشان  می توانند نشانه های  قابل توجهی داشته باشند ، در حالی که مردان دیگر با پروستات بسیار بزرگ می توانند علائم بسیار جزئی  ادراری داشته باشند. در برخی از مردان، علائم در نهایت تثبیت و حتی ممکن است در طول زمان بهبود یابند.

دیگر علائم ادراری

شرایطی که می تواند علائمی مشابه با علائم افراد دارای بزرگی خوش خیم پروستات ایجاد کند عبارتند از:

• عفونت مجاری ادراری
• التهاب پروستات (پروستاتیت)
• تنگی مجرای پیش آبراه (تنگی مجرای ادرار)
• زخم در گردن مثانه به در نتیجه عمل جراحی قبلی
• سنگ  مثانه یا کلیه
• مشکلات اعصاب کنترل مثانه
• سرطان پروستات یا مثانه

هنگامی که به یک دکتر مراجعه کنید:

اگر شما مشکلات ادراری دارید، در مورد آنها با دکتر خود صحبت کنید. در صورت عدم درمان  مشکلات ادراری ممکن است به انسداد مجرای ادراری منجر گردد.

اگر شما قادر ادرار کردن نیستید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

علل بزرگی خوش خیم پروستات:

غده پروستات در زیر مثانه واقع شده است. مجرایی که حمل و نقل ادرار را از مثانه به خارج از آلت تناسلی ( پیشابراه ) بر عهده دارد از مرکز پروستات عبور می کند. وقتی پروستات بزرگ شود، جریان ادرار مسدود میشود.

در اکثر مردان رشد پروستات در طول زندگی ادامه دارد. در بسیاری از مردان ، این رشد مداوم پروستات به اندازه ای است که میتواند علائم ادراری و یا به طور قابل توجهی انسداد جریان ادرار را ایجاد کند.

علت بزرگ شدن پروستات به طور کاملا واضح مشخص نیست . با این حال، ممکن است به علت تغییرات در تعادل هورمون های جنسی در مردان مسن تر  این امر رخ دهد.

چرا بزرگی خوش خیم پروستات اتفاق می‌افتد؟

بزرگ شدن پروستات به دلایل مختلفی مرتبط است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین عوامل اشاره می‌کنیم:

• پیری: بزرگ شدن غده پروستات به ندرت باعث بروز علائم و نشانه ها در مردان جوان تر از سن 40 سال میشود.حدود یک سوم از مردان دچار علائم متوسط ​​تا شدید در سن 60 سالگی و در حدود نیمی از مردان با سن 80  سال دچار این علایم میشوند.
• سابقه خانوادگی: اگر اعضای خانواده‌تان (پدر یا برادر) به هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات (BPH) مبتلا بوده‌اند، احتمال بروز این بیماری در شما بیشتر است.
• پس زمینه های قومی: بزرگ شدن پروستات در مردان آسیایی کمتر از مردان سیاه و سفید است. مردان سیاه ممکن است علائم را در سنین کمتر از مردان سفید پوست تجربه کنند.
• دیابت و بیماری قلبی: مطالعات نشان می دهد که دیابت ، و همچنین بیماری های قلبی و استفاده از مسدود کننده های بتا(از انواع داروهای قلبی) ، ممکن است خطر بزرگی خوش خیم پروستات را افزایش دهد.
• سبک زندگی: چاقی خطر ابتلا به بزرگی خوش خیم پروستات را افزایش می دهد ، در حالی که ورزش می تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
• تغییرات هورمونی: با افزایش سن، سطح هورمون تستوسترون در بدن کاهش یافته و نسبت هورمون‌های زنانه (استروژن) به تستوسترون افزایش می‌یابد. این تغییر هورمونی می‌تواند عاملی برای بزرگی پروستات باشد.

موارد پیچیده:

• احتباس ادراری: شما ممکن است نیاز به یک لوله (سوند) که برای تخلیه ادرار وارد مثانه خود می کنید داشته باشید. برخی از مردان با پروستات بزرگ نیاز به جراحی برای از بین بردن احتباس ادراری دارند.
• عفونت های دستگاه ادراری: ناتوانی در تخلیه کامل مثانه می تواند خطر عفونت در مجاری ادراری را افزایش دهد. اگر عفونت ادراری متناوبا رخ می دهد، شما ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بخشی از پروستات داشته باشید.
• سنگ مثانه: به طور کلی در زمینه ناتوانی در تخلیه کامل مثانه ایجاد می شود. سنگ مثانه می تواند باعث عفونت، التهاب مثانه، وجود خون در ادرار و انسداد جریان ادرار شود.
• آسیب مثانه: مثانه که به طور کامل تخلیه نشده می تواند موجب کشش و تضعیف در طول زمان شود. در نتیجه، دیواره عضلانی مثانه دیگر به درستی منقبض نمیشود و تخلیه ی مثانه را دچار مشکل میکند.
• آسیب کلیوی: فشار در مثانه در اثر احتباس ادراری می تواند به طور مستقیم به کلیه آسیب وارد کند یا اجازه دهد عفونت مثانه به کلیه ها برسد.

.اکثر مردان با پروستات بزرگ شده این عوارض را ندارند. با این حال، احتباس حاد ادراری و آسیب کلیوی می تواند تهدید جدی برای سلامت باشد.

داشتن یک پروستات بزرگ شده بر خطر ابتلا به سرطان پروستات تاثیر نمی گذارد.

چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟

شما ممکن است به طور مستقیم به یک دکتر متخصص در مسائل ادراری (اورولوژیست) مراجعه کنید

آنچه شما می توانید انجام دهید:

یک لیست از علایم خود تهیه کنید.

چه مدت میتوانید ادرار خود  را نگه دارید؟ آیا شما احساس می کنید مثانه تان  به طور کامل تخلیه نمیشود؟ روزانه چه مقدار مایع می نوشید؟

یک لیست از اطلاعات پزشکی کلیدی خود ، از جمله علایم دیگری که ممکن است داشته باشید را تهیه کنید.

یک لیست از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف میکنید را یادداشت کنید.

سوالاتی که میخواهید از پزشک خود بپرسی را بنویسید.

سوالاتی که میتوانید از دکتر خود بپرسید:

• آیا بزرگ شدن پروستات یا چیز دیگری باعث بروز علائم من شده است؟
• چه نوع آزمایشی نیاز دارم؟
• گزینه های درمان من چه هستند؟
• چگونه می توانم بیماریهای دیگر همراه با بزرگ شدن پروستات را مدیریت کنم؟
• آیا محدودیتی در فعالیت جنسی من وجود دارد؟

چه انتظاراتی از پزشک خود دارید؟

دکتر شما تعدادی سوال از شما خواهد پرسید، از قبیل:

• علائم ادراری شما از کی شروع شده است؟ آیا آنها مداوم بوده اند  و یا گاه به گاه اند؟ آیا آنها به تدریج در طول زمان بدتر شده یا اینکه به طور ناگهانی ایجاد شده اند؟
•  چند بار در طول روز ادرار میکنید؟ و چندبار در شب نیاز به بلند شدن برای ادرار کردن پیدا میکنید؟
• آیا تا به حال نشت ادرار داشته اید؟ آیا شما نیاز مکرر و یا فوری به ادرار کردن داشته اید؟
• آیا شما برای  شروع ادرار مشکل داشته اید؟ آیا در زمان شروع و توقف دفع ادرار احساس فشار در  ادرار کردن داشته اید؟ آیا تا به حال احساس کرده اید مثانه به طور کامل خالی نشده است؟
• آیا سوزش هنگام ادرار، درد در ناحیه مثانه و یا خون در ادرار شما وجود دارد؟ آیا شما عفونت های دستگاه ادراری داشته اید؟
• سابقه خانوادگی از بزرگ شدن پروستات، سرطان پروستات یا سنگ کلیه دارید؟
• آیا تا به حال هر گونه مشکل در حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)، و یا دیگر مشکلات جنسی داشته اید؟
• آیا تا به حال عمل جراحی یا روش دیگری که وسیله ای در آلت تناسلی خود یا مجرای ادرار کار گذاشته شود داشته اید؟
• آیا شما ازرقیق کننده خون مانند آسپرین، وارفارین (کومادین) و یا کلوپیدوگرل (پلاویکس)استفاده میکنید؟
• چقدر کافئین مصرف می کنید؟ مصرف مایعات روزانه شما چقدر است؟

تشخیص بزرگی خوش خیم پروستات:

برای تشخیص بزرگی خوش خیم پروستات، پزشک ممکن است از روش‌های زیر استفاده کند:

• معاینه دیجیتال رکتال (DRE): پزشک با لمس غده پروستات از طریق مقعد، اندازه و سفتی آن را بررسی می‌کند.
• آزمایش ادرار: تجزیه و تحلیل نمونه ای از ادرار می تواند به رد کردن عفونت و یا شرایط دیگر که می تواند علائم مشابه ایجاد کند کمک خواهد کرد.
• آزمایش خون: میتواند مشکلات کلیوی را نشان دهد.
• آزمایش اختصاصی آنتی ژن پروستات خون (PSA):  ماده PSA یک ماده تولید شده در پروستات است. سطح PSA زمانی افزایش می یابد که  پروستات بزرگ شده باشد. با این حال، سطوح بالای PSA همچنین می تواند مرتبط با عفونت، جراحی، یا سرطان پروستات باشد.
• معاینه عصبی: ارزیابی مختصر عملکرد مغز و سیستم عصبی می تواند به شناسایی علل مشکلات ادراری از پروستات بزرگ شده کمک کند.

دکتر شما ممکن است آزمایش های اضافی که به تایید تشخیص پروستات بزرگ کمک میکند و یا شرایط دیگر را رد میکند درخواست کند.

این آزمایشات اضافی ممکن است شامل:

• آزمون جریان ادرار (اوروفلومتری): شما در یک ظرف متصل به یک دستگاه است که قدرت و مقدار جریان ادرار شما را اندازه گیری میکند ادرار میکنید. نتایج آزمون تعیین میکند که در طول زمان وضعیت شما بهتر یا بدتر شده است.
• آزمون حجم باقی مانده: این تست نشان میدهدآیا شما می توانید مثانه خود را کامل تخلیه کنید یا خیر. این تست می تواند با استفاده از امواج اولتراسوند و یا با قرار دادن یک کاتتر(سوند) به داخل مثانه پس از ادرار کردن برای اندازه گیری مقدار باقی مانده ادرار در مثانه انجام میشود.
• دفتر ثبت 24 ساعته دفع ادرار: ثبت دفعات و مقدار ادرار ممکن است مفید باشد به خصوص اگر بیش از یک سوم تولید ادرار روزانه در شب رخ می دهد.

اگر وضعیت شما پیچیده تر است، دکتر شما ممکن است توصیه به:

1. سونوگرافی از طریق مقعد ترانس‌رکتال: یک پروب سونوگرافی از راه مقعد به اندازه گیری و ارزیابی پروستات میپردازد.
2. نمونه برداری از پروستات: نمونه برداری از پروستات از راه مقعد با راهنمایی سونوگرافی با بررسی بافت پروستات می تواند به تشخیص و یا رد کردن سرطان پروستات کمک کند.
3. یورو دینامیک و مطالعه جریان فشار: یک کاتتر(سوند) از طریق مجرای ادرار داخل مثانه میشود. آب و یا  در موارد کمتری هوا به آهستگی به درون مثانه تزریق می شود. پس از آن دکتر شما می تواند به اندازه گیری فشار مثانه و تعیین میزان کارایی عضلات مثانه در حال کار بپردازد.
4. سیستوسکوپی: دستگاهی که از مجرای ادرار وارد میشود و به پزشک اجازه میدهد داخل مجرای ادرار و مثانه را ببینید. یک بی حسی موضعی قبل از این آزمون داده می شده.
5. پیلوگرافی داخل وریدی و یا CT urogram. یک ماده حاجب به داخل سیاهرگ تزریق می شود. سپس با اشعه X یا CT اسکن از کلیه ها، مثانه و حالب تصویر گرفته می شود. این آزمایشات می تواند کمک به تشخیص سنگ دستگاه ادراری ، تومورها و یا انسداد بالای مثانه کند.

درمان بزرگی خوش خیم پروستات (هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات):

طیف گسترده ای از درمان جهت  بزرگی پروستات در دسترس است ، از جمله دارو، درمان با حداقل تهاجم و جراحی. بهترین انتخاب درمان برای شما بستگی به عوامل مختلف دارد، از جمله:

1. اندازه پروستات
2. سن
3. سلامت کلی شما
4. میزان ناراحتی شما از علائم

اگر علایم شما قابل تحمل هستند، شما ممکن است تصمیم به تعویق انداختن درمان و نظارت بر علائم خود داشته باشید. برای برخی از مردان، علائم بدون درمان کاهش می یابد.

دارو:

دارو شایعترین درمان برای علائم خفیف تا متوسط بزرگ شدن پروستات ​​است. گزینه های درمان عبارتند از:

مسدود کننده های آلفا یا آلفا بلوکرها: این داروها عضلات گردن مثانه و فیبرهای عضلانی در پروستات را شل میکنند که ادرار کردن را آسان تر میکند. مسدود کننده های آلفا – که شامل آلفازوسین (اوروکساترال)، دوکسازوسین (کاردورا)، تامسولوسین (Flomax) و … هستند. معمولا درمورد  پروستات نسبتا کوچک به سرعت بهبودی ایجاد میکنند . عوارض جانبی ممکن است شامل سرگیجه و ایجاد شرایطی که مایع منی به عقب رود و به جای آلت تناسلی مرد وارد مثانه شود(انزال رتروگراد).

مهار کننده های 5 آلفا ردوکتاز: این داروها پروستات را با جلوگیری از تغییرات هورمونی که باعث رشد پروستات میشوند کوچک می کنند. این داروها – که شامل فیناستراید (پروسکار) و دوتاستراید (آوودارت)  ممکن است تا شش ماه زمان لازم داشته باشند تا موثر واقع شوند. عوارض جانبی شامل انزال معکوس می شود.

دارو درمانی ترکیبی: در صورتی که یک دارو به تنهایی موثر نباشد پزشک شما ممکن است برای شما  یک مسدودکننده آلفا و یک مهار کننده 5 آلفا ردوکتاز را به طور همزمان  در نظر بگیرد.

تادالافیل (سیالیس): مطالعات نشان می دهد این دارو  که اغلب برای درمان اختلال نعوظ استفاده میشود، همچنین می تواند برای درمان بزرگ شدن پروستات استفاده شود. با این حال، این دارو به طور معمول برای بزرگی خوش خیم پروستان  استفاده نمی شود و به طور کلی فقط برای مردانی که از اختلال در نعوظ نیز رنج می برند تجویز می شوند.

درمان جراحی با حداقل تهاجم

درمان با حداقل تهاجم و یا جراحی ممکن است رد صورتی توصیه شود که

• علائم متوسط ​​تا شدید  باشند
• دارو علائم را بهتر نکنند
• یک انسداد ادراری، سنگ مثانه، وجود خون در ادرار یا مشکلات کلیه وجود داشته باشد
• بیمار درمان قطعی را ترجیح دهد

درمان جراحی حداقل تهاجمی در موارد زیر استفاده نمیشود:

• عفونت های دستگاه ادراری درمان نشده
• تنگی مجرای ادرار
• سابقه پرتودرمانی پروستات یا جراحی های دستگاه ادراری
• اختلال عصبی، مانند بیماری پارکینسون و یا اسکلروز متعدد

انواع مختلفی از درمان با حداقل تهاجم و یا جراحی وجود دارد

برداشتن پروستات از راه پیشابراه  یا رزکسیون ترانس‌اورتری پروستات(TURP):

یک سیستوسکوپ به مجرای ادرار وارد، و جراح تمام پروستات جز قسمت بیرونی را برمیدارد. TURP به سرعت علائم را تسکین میدهد، و بسیاری از مردان یک جریان ادرار قوی پس از عمل خواهند داشت. پس از TURP شما به طور موقت ممکن است نیاز به یک سوند برای تخلیه مثانه داشته باشید، شما قادر به انجام فعالیت سبک تا زمان بهبودی  خواهید بود.

برش پروستات از راه پیشابراه ( TUIP ):

یک سیستوسکوپ به مجرای ادرار وارد ، و جراح یک یا دو برش کوچک در غده پروستات ایجاد میکند تا عبور ادرار از طریق مجرا را آسان تر کند. این عمل جراحی ممکن است در صورتی مطرح باشد اگر شما یک غده پروستات کوچک و یا متوسط ​​داشته باشید ، به خصوص اگر شما مشکلات پزشکی دیگر داشته باشید  دارید که جراحی را بیش از حد خطرناک کند.

گرمادرمانی مایکروویو از راه مجرای ادرار ( TUMT ):

پزشک شما یک الکترود ویژه از طریق مجرای ادرار  به منطقه پروستات وارد میکند. انرژی مایکروویو از الکترود بخش داخلی غده پروستات بزرگ شده از بین می برد . این عمل جراحی به طور کلی فقط در پروستات کوچک در شرایط خاص استفاده می شود زیرا درمان مجدد ممکن است لازم باشد .

تخریب سوزنی از طریق پیشابراه :

در این روش سرپایی ، یک سیستوسکوپ به مجرای ادرار وارد شده و اجازه می دهد دکتر سوزن هایی را در غده پروستات جایگذاری کند. امواج رادیویی از طریق سوزن عبور می کند، باعث گرم شدن و از بین رفتن بافت اضافی پروستات که جریان ادرار را مسدود کرده میشود.

این روش ممکن است یک انتخاب خوب برای افرادی باشد که به راحتی دچار خونریزی می شوند و یا دارای مشکلات بهداشتی و سلامتی  دیگر باشند . با این حال، مانند TUMT ،  ممکن است تنها بخشی از علائم را تسکین دهد. ممکن است بعد از گذشت زمان متوجه نتایج شوید.

لیزر درمانی:

لیزر با انرژی بالا بافت پروستات را از بین می برد. لیزر درمانی به طور کلی علائم  را تسکین میدهد و دارای عوارض جانبی کمتر نسبت به عمل جراحی غیر لیزری است . لیزر درمانی ممکن است در مردانی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند به کار برده شود چرا که آنها نمیتوانند از روش های دیگر استفاده کنند.

بلند کردن پروستات:

در این روش از طریق پیشابراه ، تگ های خاص برای فشرده سازی دو طرف پروستات جهت افزایش جریان ادرار استفاده می شود. آمار بلند مدت در این روش در دسترس نیست.

آمبولیزاسیون:

در این روش، جریان خون پروستات به صورت گزینشی مسدود شده و باعث کاهش در اندازه پروستات می شود. آمار بلند مدت در اثر این روش در دسترس نیست.

پروستاتکتومی باز:

جراح یک برش در پایین شکم برای رسیدن به پروستات و و برداشتن بافت آن ایجاد می کند. پروستاتکتومی باز به طور کلی در صورتی انجام می شود که شما یک پروستات بزرگ، آسیب مثانه بسیار بزرگ و یا دیگر عوامل پیچیده داشته باشید. عمل جراحی معمولا نیاز به یک اقامت کوتاه در بیمارستان و با احتمال بالاتر نیاز به انتقال خون خواهد داشت.

تغییر الگوی زندگی

برای کمک به کنترل علائم بزرگ شدن پروستات شما میتوانید:

• نوشیدنی در شب را محدود کنید: برای جلوگیری از بیدار شب برای رفتن به توالت یک یا دو ساعت قبل از خواب مایعات  مصرف نکنید.
• محدود کردن کافئین و الکل. این مواد  می توانند تولید ادرار را افزایش دهندو باعث تحریک مثانه و بدتر شدن علایم گردند.
• آنتی هیستامین ها. این داروها عضلات اطراف مجرای ادرار که جریان ادرار را کنترل می کنند را سفت میکنند، و ادرار کردن را سخت ترمی کنند.
• زمانی که برای اولین بار احساس نیاز کردید به دستشویی بروید. انتظار بیش از حد طولانی ممکن است عضله مثانه را بیش از حد بکشد و باعث آسیب آن شود.
• برنامه دستشویی منظم داشته باشید. سعی کنید در زمان های منظم ادرار کنید  مانند هر چهار تا شش ساعت در طول روز – تا مثانه “آموزش مجدد” ببیند. این روش در صورتی که فرکانس و فوریت شدید دارید بسیار مفید است.
• پیروی از یک رژیم سالم. چاقی با بزرگ شدن پروستات همراه است.
• فعال بمانید. عدم فعالیت به احتباس ادرار کمک می کند. حتی مقدار کمی از ورزش می تواند به کاهش مشکلات ادراری ناشی از بزرگ شدن پروستات کمک کند.
• ادرار کردن  و پس از گذشت مدتی دوباره ادرار کنید. این عمل به عنوان دفع ادرار دوگانه شناخته شده است.
• خود راگرم نگه دارید. دماهای سردتر می تواند باعث احتباس ادرار و افزایش فوریت ادراری شوند.

بهترین درمان بزرگی خوش خیم پروستات (BPH) چیست؟

بهترین درمان بزرگی خوش خیم پروستات به شدت علائم و شرایط کلی بیمار بستگی دارد. در موارد خفیف، تغییر سبک زندگی و دارو درمانی کافی است. اما در موارد پیشرفته‌تر، روش‌های جراحی یا لیزر درمانی ممکن است مؤثرتر باشند.

جدیدترین درمان قطعی بزرگی خوش خیم پروستات

تحقیقات پزشکی روش‌های نوینی برای درمان قطعی بزرگی خوش خیم پروستات ارائه داده‌اند. این روش‌ها شامل استفاده از لیزرهای پیشرفته، تزریق هورمون‌های هدفمند و ترکیب درمان‌های دارویی-غیرتهاجمی است. این تکنیک‌ها علاوه بر کاهش علائم، عوارض کمتری دارند و بهبودی سریع‌تری را فراهم می‌کنند.

عوارض بزرگی خوش خیم پروستات یا BPH

هر نوع درمان پروستات می تواند عوارض جانبی ایجاد کند. بسته به روش، عوارض ممکن است شامل:

• جریان رو به عقب مایع منی به مثانه به جای خروج از طریق آلت تناسلی در طی انزال
• مشکل موقت ادرار کردن
• عفونت مجاری ادراری
• خون ریزی
• اختلال در نعوظ
• و به ندرت، از دست دادن کنترل مثانه (بی اختیاری)
• آسیب به مثانه یا کلیه‌ها
• تشکیل سنگ‌های مثانه
• انسداد کامل ادرار: که نیاز به درمان فوری دارد.

پیگیری مراقبت:

مراقبت و پیگیری به تکنیک مورد استفاده برای درمان  پروستات بستگی دارد.

اگر شما فرسایش لیزر، تخریب سوزنی از طریق پیشابراه یا درمان مایکروویو از طریق پیشابراه را استفاده کنید پزشک شما ممکن است بلند کردن اجسام سنگین و ورزش بیش از حد برای مدت هفت روز را محدود کند. اگر شما از روش پروستاتکتومی باز استفاده کنید ممکن است نیاز به محدود کردن فعالیت برای شش هفته نیاز باشد.

در هر کدام از این روش ها  پزشک توصیه خواهد کرد که شما مقدار زیادی مایعات استفاده کنید.

پیشگیری از بزرگی پروستات

اگرچه نمی‌توان به طور کامل از بزرگی پروستات جلوگیری کرد، اما با رعایت نکات زیر می‌توان خطر آن را کاهش داد:

• رژیم غذایی سالم: مصرف سبزیجات، میوه‌ها و چربی‌های سالم مانند امگا-3.
• ورزش منظم: فعالیت بدنی می‌تواند هورمون‌ها را متعادل نگه دارد و وزن سالم را حفظ کند.
• مصرف مکمل‌ها: برخی مکمل‌ها مانند روی و لیکوپن ممکن است مفید باشند.
• مدیریت استرس: استرس مزمن می‌تواند به تشدید مشکلات پروستات منجر شود.

جایگزین های درمان بزرگی خوش خیم پروستات

سازمان غذا و داروی ایالت متحده هیچگونه داروی گیاهی برای درمان بزرگ شدن پروستات تایید نکرده است.

مطالعات بر روی درمان های گیاهی به عنوان یک درمان برای بزرگ شدن پروستات نتایج مختلفی داشته اند. یک مطالعه نشان داده است  که عصاره نخل اره ای به عنوان دارو در تسکین علائم بزرگی پروستات موثر است، اگر چه حجم پروستات را کاهش نمیدهد. اما یک مقایسه پس از کنترل دارونماها هیچ مدرکی که نخل اره ای، بهتر از دارونما است نشان نداده است.

اگر شما هر یک از داروهای گیاهی را استفاده میکنید ، پزشک خود را در جریان بگذارید. برخی از محصولات گیاهی ، ممکن است خطر خونریزی را افزایش و یا با داروهای دیگر تداخل داشته باشند.

پرسش‌های متداول

1. آیا بزرگی خوش خیم پروستات خطرناک است؟
بزرگی پروستات غیرسرطانی است، اما اگر درمان نشود، ممکن است به مشکلات جدی مانند انسداد ادراری منجر شود.

2. بهترین روش درمان بزرگی خوش خیم پروستات چیست؟
بسته به شرایط بیمار، روش‌های دارویی، لیزر درمانی یا جراحی ممکن است بهترین گزینه باشند.

3. آیا بزرگی پروستات می‌تواند به سرطان منجر شود؟
خیر، هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات (BPH) سرطانی نیست و خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش نمی‌دهد.

4. آیا می‌توان بزرگی پروستات را پیشگیری کرد؟
با سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و ورزش منظم می‌توان خطر این بیماری را کاهش داد.

5. آیا بزرگی پروستات فقط در افراد مسن رخ می‌دهد؟
این بیماری بیشتر در افراد بالای 50 سال شایع است، اما موارد نادر در سنین پایین‌تر نیز دیده می‌شود.

منبع: www.mayoclinic.org