پریاپیسم (نعوظ دائم) چیست و چگونه درمان می شود؟

پریاپیسم به نعوظ دائم و طولانی مدت  آلت تناسلی مردانه گفته میشود. نعوظ مداوم ساعت ها بعد از رابطه ی جنسی ادامه میابد و گاهی  حتی بدون تحریک جنسی ایجاد می شود.پریاپیسم معمولا دردناک است.

اگر چه پریاپیسم به طور کلی یک وضعیت غیر معمول است  اما معمولا در گروه های خاصی، مانند افرادی که کم خونی داسی شکل دارند رخ می دهد. درمان سریع برای پریاپیسم برای جلوگیری از آسیب بافتی  مورد نیاز است  و در صورتی که درمان صورت نگیرد می تواند اختلالاتی در ایجاد و حفظ نعوظ در آینده برای فرد رخ دهد.

نغوظ دائم در مردان در دهه 30 شایع است.

به بیان دیگر، پریاپیسم (نعوظ دائم و یا نعوظ بی‌اختیار) یک اختلال نادر است که در آن آلت تناسلی بدون تحریک جنسی به حالت نعوظ باقی می‌ماند. این وضعیت می‌تواند ساعت‌ها یا حتی روزها ادامه داشته باشد و نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد. پریاپیسم چه بیماری است؟ این عارضه ناشی از مشکلات خون‌رسانی به آلت تناسلی یا مشکلات سیستم عصبی است.

نشانه ها و علائم پریاپیسم:

علائم پریاپیسم بسته به نوع پریاپیسم دارد. دو نوع اصلی پریاپیسم وجود دارد: پریاپیسم ایسکمیک (با جریان خون کم) و غیرایسکمیک (با جریان خون زیاد).

پریاپیسم ایسکمیک (کم خون):

پریاپیسم ایسکمیک، پریاپیسم جریان کم نیز نامیده می شود، در نتیجه خون نمی تواند از آلت تناسلی خارج شود. این نوع از پریاپیسم شایع تر است.

علائم و نشانه ها عبارتند از:

• نعوظ بیش از چهار ساعت و گاهی ایجاد نعوظ غیر مرتبط یا فعالیت جنسی
• آلت تناسلی سفت و محکم است، اما نوک آلت تناسلی نرم است.
• درد پیشرونده در آلت تناسلی

پریاپیسم راجعه شکلی از پریاپیسم ایسکمیک است و یک بیماری نادر است. شیوع آن در پسرها که یک اختلال ارثی است در سلول های قرمز خون خود دارند (کم خونی داسی شکل) شایع تر است. سلول های داسی شکل می توانند رگ های خونی در آلت تناسلی را مسدود کنند. در برخی از موارد، بیماری با نعوظ ناخواسته و دردناک با مدت زمان کوتاه شروع می شود و در طول زمان نعوظ های مکرر و طولانی مدت تر ایجاد میشود.

پریاپیسم غیرایسکمیک (پر خون):

پریاپیسم غیرایسکمیک، یکی از انواع پریاپیسم است که با جریان خون بالا در آلت تناسلی شناخته می‌شود. این حالت اغلب بدون درد است و برخلاف نوع ایسکمیک، خطرات کمتری برای بافت آلت دارد. در ادامه، به بررسی کامل این نوع پریاپیسم، علائم، علل، روش‌های تشخیص و درمان می‌پردازیم.

علائم پریاپیسم غیرایسکمیک

پریاپیسم غیرایسکمیک علائم خاصی دارد که معمولاً با نوع ایسکمیک متفاوت است. مهم‌ترین علائم عبارتند از:

• نعوظ طولانی‌مدت: بیش از چهار ساعت باقی می‌ماند.
• نعوظ بدون ارتباط با تحریک جنسی: این حالت ممکن است در خواب یا حالت‌های غیرجنسی رخ دهد.
• آلت تناسلی نیمه‌سفت: برخلاف نوع ایسکمیک، در پریاپیسم غیرایسکمیک آلت به‌طور کامل سفت نیست.

دلایل بروز پریاپیسم غیرایسکمیک

این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:

1. ضربه یا آسیب به ناحیه تناسلی یا لگن: آسیب به عروق خونی ممکن است باعث جریان بیش‌ازحد خون به آلت شود.
2. بیماری‌های عروقی: مشکلات عروق خونی، به‌ویژه در افرادی که سابقه بیماری‌های قلبی دارند، می‌تواند مؤثر باشد.
3. تزریقات یا جراحی‌های مرتبط با آلت: برخی از روش‌های درمانی ممکن است خطر پریاپیسم غیرایسکمیک را افزایش دهند.

تفاوت پریاپیسم غیرایسکمیک و ایسکمیک

برای تشخیص نوع پریاپیسم، توجه به تفاوت‌های کلیدی این دو نوع بسیار مهم است:

• درد: پریاپیسم غیرایسکمیک معمولاً بدون درد است، در حالی که نوع ایسکمیک دردناک است.
• سفتی آلت: در نوع غیرایسکمیک، آلت به طور کامل سفت نیست، اما در نوع ایسکمیک، آلت بسیار سفت است.
• دلایل ایجاد: نوع غیرایسکمیک معمولاً به دلیل آسیب یا اختلالات عروقی ایجاد می‌شود، در حالی که نوع ایسکمیک اغلب ناشی از انسداد خون در آلت است.

روش‌های تشخیص پریاپیسم غیرایسکمیک

برای تشخیص دقیق این وضعیت، پزشک ممکن است از روش‌های زیر استفاده کند:

• معاینه بالینی: بررسی آلت و تشخیص تفاوت‌های نوع ایسکمیک و غیرایسکمیک.
• تصویربرداری داپلر: برای ارزیابی جریان خون در عروق آلت.
• آزمایش خون: بررسی علائم التهاب یا مشکلات عروقی.

خطرات مرتبط با پریاپیسم غیرایسکمیک

اگرچه پریاپیسم غیرایسکمیک خطرات کمتری نسبت به نوع ایسکمیک دارد، اما اگر درمان نشود، می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند:

• کاهش عملکرد جنسی در بلندمدت.
• احتمال تغییر شکل یا آسیب به بافت آلت.
• ایجاد عفونت در برخی موارد نادر.

روش‌های درمان پریاپیسم غیرایسکمیک

درمان این وضعیت به شدت آن بستگی دارد و شامل روش‌های زیر می‌شود:

1. مدیریت اولیه بدون جراحی: در بسیاری از موارد، پریاپیسم غیرایسکمیک به مرور زمان بهبود می‌یابد.
2. تزریق داروهای خاص: برای تنظیم جریان خون.
3. جراحی یا آمبولیزاسیون: در موارد شدید برای بستن یا اصلاح عروق خونی آسیب‌دیده.

نکات کلیدی در پیشگیری

برای کاهش احتمال بروز پریاپیسم غیرایسکمیک، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• محافظت از ناحیه تناسلی در هنگام ورزش یا فعالیت‌های فیزیکی سنگین.
• اجتناب از مصرف خودسرانه داروهای تقویت جنسی.
• مشاوره با پزشک در صورت بروز مشکلات عروقی.

پریاپیسم غیرایسکمیک در کودکان و نوجوانان

این وضعیت ممکن است در کودکان نیز مشاهده شود و معمولاً ناشی از آسیب‌های فیزیکی است. والدین باید توجه ویژه‌ای به علائم داشته باشند و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنند.

چه زمانی برای درمان پریاپیسم به پزشک مراجعه کنیم

اگر در شما نعوظی به مدت بیش از چهار ساعت ایجاد شده است، شما نیاز به مراقبت های اورژانسی دارید. پزشک اورژانس تعیین خواهد کرد که آیا شما پریاپیسم ایسکمیک است یا غیرایسکمیک چرا که درمان هرکدام متفاوت است  و درمان برای نغوظ دائم ایسکمیک باید در اسرع وقت انجام شود.

اگر شما تجربه نعوظ مکرر، مداوم و دردناک دارید به پزشک خود مراجعه کنید.شما ممکن است نیاز به درمان داشته باشید تا از حملات دیگر جلوگیری کنید.

علل پریاپیسم

نعوظ به طور معمول در پاسخ به تحریک جسمی یا روانی رخ می دهد. این تحریک باعث می شود عروق خونی خاصی به همراه عضلات صاف الت تحریک شوند. در نتیجه، آلت تناسلی مرد پر از خون می شود و نعوظ پیدا میکند. پس از انزال وپایان تحریک ،خون از  آلت تناسلی  خارج میشود و آلت  شل  میشود.

پریاپیسم زمانی رخ میدهد  که بخشی از این سیستم  خون، عروق خونی، عضلات صاف و یا اعصاب – جریان طبیعی خون را تغییر دهند. پس از آن، نعوظ همچنان ادامه دارد. در حالی که علت زمینه ای را نمیتوان  برای  پریاپیسم تعیین کرد اما برخی عوامل را میتوان مهم دانست:

1. اختلالات خونی

بیماری های مربوط به خون ممکن است منجر به پریاپیسم شوند و معمولا پریاپیسم ایسکمیک رخ میدهد و خون قادر نیست از آلت تناسلی مرد خارج شود. این اختلالات عبارتند از:

• کم خونی داسی شکل
• سرطان خون
• دیگر بیماریهای های خونی ، از جمله تالاسمی، میلوم مولتیپل و …

شایع ترین عامل پریاپیسم در کودکان کم خونی داسی شکل است.

2. داروهای مصرفی

پریاپیسم (اغلب از نوع پریاپیسم ایسکمیک)، یک اثر جانبی احتمالی تعدادی از داروهاست از جمله:

• داروهایی که به طور مستقیم به آلت تناسلی برای درمان اختلال نعوظ تزریق میشود مانند: alprostadil، پاپاورین، فنتولامین و…
• داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین (پروزاک)، بوپروپیون (ولبوترین)، و سرترالین
• مسدود کننده های آلفا از جمله پرازوسین، ترازوسین، دوکسازوسین و تامسولوسین
• داروهایی که برای درمان اضطراب یا اختلالات روانی ، مانند هیدروکسی زین، ریسپریدون ، الانزاپین (Zyprexa)، لیتیوم، کلوزاپین، کلرپرومازین و تیوریدازین
• رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین) و هپارین
• هورمونهایی مانند تستوسترون یا هورمون آزادکننده گنادوتروپین
• داروها مورد استفاده در درمان نقص توجه- بیش فعالی (ADHD)، نظیر اتوموکستین (Strattera)

3. الکل و مواد مخدر

الکل، ماری جوانا، کوکائین و دیگر مواد مخدر می توانند پریاپیسم، به خصوص پریاپیسم ایسکمیک ایجاد کنند.

4. آسیب ها

یکی از علل شایع پریاپیسم غیرایسکمیک تروما یا آسیب به آلت تناسلی، لگن یا پرینه (منطقه بین پایه آلت تناسلی و مقعد) است.

5. عوامل دیگر

علل دیگر از نغوظ دائم عبارتند از:

• نیش عنکبوت، عقرب و یا دیگر عفونت های سمی
• اختلالات متابولیک شامل نقرس و یا آمیلوئیدوز
• اختلالات نوروژنیک، مانند صدمه به نخاع یا سیفلیس
• سرطان های درگیر کننده ی آلت تناسلی

عوارض پریاپیسم

پریاپیسم ایسکمیک می تواند عوارض جدی ایجاد کند. خون به دام افتاده در آلت تناسلی مرد از اکسیژن محروم میشود. هنگامی که نعوظ برای مدت زمان طولانی طول بکشد، این خون کم اکسیژن می تواند شروع به آسیب زدن یا تخریب بافتی در آلت تناسلی کند. به عنوان یک نتیجه، پریاپیسم درمان نشده می تواند باعث اختلال در نعوظ شود.

تشخیص نعوظ بی اختیار:

پزشک معمولاً از روش‌های زیر برای تشخیص پریاپیسم (نعوظ دائم و یا نعوظ بی‌اختیار) استفاده می‌کند:

• معاینه فیزیکی: بررسی تورم و درد آلت تناسلی.
• آزمایش خون: برای بررسی کم‌خونی یا اختلالات خونی.
• اولتراسونوگرافی: جهت بررسی جریان خون در آلت تناسلی.

پیشگیری از پریاپیسم

برای جلوگیری از پریاپیسم، رعایت نکات زیر مفید است:

• اجتناب از مصرف داروها یا مواد مخدر بدون تجویز پزشک.
• کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا کم‌خونی.
• مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم اولیه.

سوابق پزشکی و معاینه:

برای تعیین نوع  پریاپیسم پزشک از شما سوالاتی میپرسد و معایناتی در  اسپرم شکم، کشاله ران و کف لگن انجام میدهد. او ممکن است قادر به تعیین نوع از پریاپیسم باشد.

آزمون های تشخیصی:

آزمونهای تشخیصی ممکن است برای تعیین نوع پریاپیسم مورد نیاز باشد. در یک محیط اتاق اورژانس، درمان قبل از دریافت همه نتایج آزمون ها آغاز خواهد شد. آزمونهای تشخیصی عبارتند از:

• آزمایش خون
• سونوگرافی از آلت تناسلی
• آزمایش گازهای خونی

درمان پریاپیسم یا نعوظ دائم:

پریاپیسم ایسکمیک وضعیت اضطراری است که نیاز به درمان فوری دارد. این درمان معمولا با تخلیه خون از آلت تناسلی و استفاده از داروها آغاز می شود.

خون زیاد از آلت تناسلی با استفاده از یک سوزن درشت و سرنگ  تخلیه می شود. به عنوان بخشی از این روش، آلت تناسلی مرد نیز ممکن است با یک محلول سالین شستشو شود. این درمان اغلب باعث کاهش درد و خون کم سیاه واکسیژن  را از الت تخلیه میکند و ممکن است نعوظ دردناک کاهش یا بهبود کامل یابد. این درمان ممکن است تکرار شود تا نعوظ متوقف شود.

داروهای سمپاتومیمتیک، مانند فنیل افرین، ممکن است به داخل آلت تزریق شود. این دارو رگ های خونی که خون را به داخل آلت حمل میکند منقبض می کند و اجازه می دهد افزایش جریان خون رخ دهد. این درمان ممکن است در صورت نیاز چندین بار تکرارشود . شما می توانید برای عوارض جانبی، مانند سردرد، سرگیجه و فشار خون بالا تحت نظارت باشید، به خصوص اگر شما دارای فشار خون بالا و یا بیماری قلبی هستید.

جراحی و سایر روش ها:

اگر درمان های دیگر موفق نباشد یک جراح ممکن است عمل جراحی تغییر مسیر جریان خون را انجام دهد

اگر کم خونی سلول داسی داشته باشید ممکن است درمان های اضافی جهت بیماری زمینه ای شما انجام شود.

در مان پریاپیسم غیر ایسکمیک:

پریاپیسم غیرایسکمیک اغلب بدون درمان بهبودی میابد. از آنجا که خطر آسیب به آلت تناسلی وجود ندارد، پزشک ممکن است یک رویکرد انتظاری نشان دهد. قرار دادن بسته های یخ و فشار در کف لگن – منطقه بین پایه آلت تناسلی و مقعد – ممکن است به پایان دادن نعوظ کمک کند.

پریاپیسم در کودکان

درمان‌های پریاپیسم در پسران و مردان بسته به سن و علت بیماری متفاوت است. در کودکان، این عارضه معمولاً به دلیل کم‌خونی داسی‌شکل یا مشکلات ژنتیکی رخ می‌دهد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب اهمیت بالایی دارد.

راهکارهای خانگی برای مدیریت پریاپیسم

اگرچه درمان پزشکی ضروری است، در موارد خفیف می‌توان راهکارهای زیر را امتحان کرد:

• دوش آب سرد یا کیسه یخ.
• ورزش‌های سبک برای افزایش جریان خون.
• اجتناب از مصرف دارو یا موادی که ممکن است باعث ایجاد این عارضه شوند.

آیا پریاپیسم خطرناک است؟

بله، پریاپیسم چه بیماری است؟ یک عارضه جدی محسوب می‌شود که اگر درمان نشود، می‌تواند به مشکلات دائمی منجر شود. بنابراین، هرگز نباید این وضعیت را نادیده گرفت.

اهمیت درمان سریع

درمان سریع و به موقع پریاپیسم (نعوظ دائم و یا نعوظ بی‌اختیار) نه تنها به حفظ سلامت جنسی بلکه به پیشگیری از عوارض بلندمدت کمک می‌کند.

جمع‌بندی

پریاپیسم یک اختلال پیچیده است که نیاز به آگاهی، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب دارد. با رعایت نکات پیشگیرانه و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم، می‌توان این عارضه را مدیریت کرد. اگر همچنان سوالی درباره راه‌های درمان پریاپیسم یا نعوظ دائم و مکرر دارید، با متخصص اورولوژی مشورت کنید