تعریف هیپوسپادیاس:

هیپوسپادیاس یک بیماری است که در آن مجرای خروجی مثانه به جای باز شدن در نوک آلت تناسلی در قسمت زیرین آلت تناسلی مرد باز میشود.. پیشابراه (مجرای خروجی مثانه) مجرایی است که از طریق آن ادرار از مثانه خارج می شود.

اگر پسر شما با هیپوسپادیاس به دنیا بیاید ممکن است احساس اضطراب کنید. با این حال، هیپوسپادیاس اختلالی  شایع است و شما مشکلی در مراقبت از نوزاد خود نخواهید داشت. در واقع با عمل جراحی ظاهر طبیعی آلت تناسلی فرزندتان بازخواهد گشت. با درمان موفق هیپوسپادیاس مردان در نهایت می توانند عملکرد جنسی طبیعی در بزرگسالی داشته باشند.

به بیان دیگر، هیپوسپادیاس یکی از نواقص مادرزادی شایع در ناحیه تناسلی پسران است که می‌تواند چالش‌های جدی برای کودک و خانواده‌اش ایجاد کند. این بیماری می‌تواند بر ظاهر و عملکرد طبیعی آلت تناسلی تاثیر بگذارد و در صورت عدم درمان، در بزرگسالی مشکلاتی در زندگی زناشویی فرد ایجاد کند. در این مقاله قصد داریم همه جنبه‌های مرتبط با هیپوسپادیاس از جمله علل، انواع، روش‌های درمان و مراقبت‌های پس از عمل را بررسی کنیم.

هیپوسپادیاس چیست و چگونه درمان می‌شود؟

هیپوسپادیاس چیست؟ این عارضه به نوعی نقص در تشکیل مجرای ادرار گفته می‌شود که در آن سوراخ خروجی ادرار به جای نوک آلت تناسلی، در قسمت‌های پایین‌تری قرار می‌گیرد. این نقص به دلیل اختلال در تکامل جنین در رحم مادر شکل می‌گیرد و باعث می‌شود مجرای ادرار به طور کامل به سمت نوک آلت کشیده نشود.

انواع هیپوسپادیاس

هیپوسپادیاس به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود که هر یک از آن‌ها بر اساس محل قرار گرفتن سوراخ خروجی ادرار متفاوت است:

  • هیپوسپادیاس دیستال: این نوع شایع‌ترین نوع هیپوسپادیاس است و در آن، سوراخ مجرا نزدیک به نوک آلت تناسلی قرار دارد. این نوع اغلب با جراحی‌های ساده‌تری درمان می‌شود و عوارض کمتری دارد.
  • هیپوسپادیاس میانی: در این نوع، سوراخ مجرا در وسط آلت قرار گرفته و ممکن است نیاز به جراحی پیچیده‌تری داشته باشد.
  • هیپوسپادیاس پروگزیمال: این نوع شدیدترین نوع هیپوسپادیاس است و سوراخ مجرا در نزدیکی پایه آلت یا کیسه بیضه قرار می‌گیرد. جراحی این نوع از هیپوسپادیاس به دلیل پیچیدگی آن نیازمند تخصص ویژه‌ای است.

آیا هیپوسپادیاس درجه یک نیاز به عمل جراحی دارد؟

این سوال یکی از نگرانی‌های اصلی والدین کودکان مبتلا به هیپوسپادیاس است. هیپوسپادیاس در درجات مختلفی مشاهده می‌شود و در برخی موارد خفیف ممکن است نیازی به عمل هیپوسپادیاس آلت تناسلی نباشد. برای مثال، در هیپوسپادیاس دیستال که خفیف‌ترین نوع این نقص است، در صورت عدم وجود مشکلات عملکردی مانند ناتوانی در دفع ادرار به صورت مستقیم، ممکن است نیازی به جراحی نباشد. با این حال، برای اطمینان از بهترین گزینه درمانی، توصیه می‌شود که با یک متخصص اورولوژی کودکان مشورت شود.

هیپوسپادیاس

هیپوسپادیاس

علائم هیپوسپادیاس :

در هیپوسپادیاس خروجی مجرای ادرار به جای نوک آلت تناسلی در قسمت زیرین آلت تناسلی واقع شده است. شدت بیماری در افراد مختلف متفاوت است. در اغلب موارد خروجی در نزدیکی سر آلت است. و در موارد کمتر شایع خروجی در قسمت وسط تنه آلت تناسلی  یا در پایه آلت تناسلی واقع شده است. به ندرت خروجی در زیر کیسه بیضه واقع میشود.

علائم و نشانه های هیپوسپادیاس ممکن است شامل:

  • خروجی مجرای ادرار در یک مکان به غیر از نوک آلت تناسلی مرد باشد.
  • کجی آلت تناسلی
  • خروج غیر طبیعی ادرار در هنگام ادرار کردن

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم:

اکثر شیرخواران مبتلا به هیپوسپادیاس بلافاصله  پس از تولد تشخیص داده  میشوند در حالی که هنوز در بیمارستان هستند.

با این حال، این امکان وجود دارد که هیپوسپادیاس خفیف  تشخیص داده نشوداگر علائم هیپوسپادیاس را در فرزند خود مشاهده کردید به پزشک کودک خود مراجعه کنید.

علل هیپوسپادیاس:

هیپوسپادیاس در هنگام تولد (بصورت مادرزادی) وجود دارد. علت دقیق رخداد این نقص ناشناخته است. گاهی اوقات هیپوسپادیاس ارثی است.

هورمون های خاصی باعث تحریک تشکیل مجرای ادرار و پوست ختنه گاه می شود. زمانی که در عمل این هورمون ها نقص رخ دهد هیپوسپادیاس ایجاد می شود.

به بیان دیگر، دلایل بروز هیپوسپادیاس هنوز به طور کامل مشخص نیست. اما برخی عوامل می‌توانند خطر بروز این نقص را افزایش دهند، از جمله:

  1. عوامل ژنتیکی: برخی از مطالعات نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی می‌توانند در بروز هیپوسپادیاس نقش داشته باشند. به طور خاص، اگر یکی از اعضای خانواده به این نقص مبتلا بوده باشد، احتمال بروز آن در نسل‌های بعدی نیز افزایش می‌یابد.
  2. عوامل محیطی: برخی از مواد شیمیایی و سموم محیطی می‌توانند بر تکامل جنین در رحم مادر تاثیر بگذارند و باعث بروز نقص‌های مادرزادی مانند هیپوسپادیاس شوند.
  3. داروهای مصرفی مادر: برخی داروها، به ویژه داروهای هورمونی، در دوران بارداری می‌توانند ریسک بروز هیپوسپادیاس را افزایش دهند.

عوامل خطرساز هیپوسپادیاس :

هر چند علت هیپوسپادیاس هنوز ناشناخته است، اما هر  دو عامل محیطی و ژنتیکی در این زمینه موثر بوده است.برخی از این عوامل شامل:

سابقه خانوادگی. هیپوسپادیاس در نوزادان با سابقه خانوادگی هیپوسپادیاس شایع تر است.

سن مادر بیش از40 سال. در برخی تحقیقات با افزایش سن مادر ابتلا به هیپوسپادیاس در نوزادان افزایش می یابد.

قرار گرفتن در معرض مصرف سیگار و مواد شیمیایی. برخی گمانه زنی ها  در مورد ارتباط بین قرار گرفتن مادر در معرض آفت کش ها و هیپوسپادیاس وجود دارد، اما مطالعات بیشتر برای تایید این مورد نیاز است.

عوارض هیپوسپادیاس :

اگر هیپوسپادیاس درمان نشود کودک ممکن است  در یادگیری استفاده از توالت مشکل داشته باشد. در بزرگسالی، هیپوسپادیاس درمان نشده می تواند اشکالاتی را در باروری ایجاد کند.

هیپوسپادیاس

هیپوسپادیاس

آماده شدن برای ملاقات پزشک

اگر در نوزاد پسر شما هیپوسپادیاس تشخیص داده شده به یک اورولوژیست اطفال مراجعه کنید. اگر هیپوسپادیاس فرزند شما  از شدت کمتری برخوردار است، ممکن است در بیمارستان نادیده گرفته شود. اگر شما فکر می کنید پسر تان دچار هیپوسپادیاس است ، با دکتر خیام فر   تماس بگیرید که در زمینه جراحی این بیماران از دقت و ظرافت بالای برخوردار است.

در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که شما را برای این ملاقات آماده میکند.

برای هیپوسپادیاس تعدادی سوال وجود دارد که شما می توانید از پزشک بپرسید

برخی از آنها عبارتند از:

  1. آیا فرزند من نیاز به عمل جراحی دارد؟
  2. بهترین زمان برای عمل جراحی چه زمانی است؟
  3. چه خطراتی مرتبط با این عمل جراحی وجود دارد؟
  4. اگر او عمل جراحی نکند چه اتفاقی برایش می افتد ؟
  5. آیا این شرایط بر روی باروری پسر من یا عملکرد جنسی او در بزرگسالی اثری دارد؟
  6. اگر من فرزند دیگری داشته باشم، چقدر احتمال دارد که این اتفاق دوباره برای او بیفتد؟

در صورتی که هر سوال دیگری به ذهنتان میرسد حتما از پزشک بپرسید.

پزشک نیز ممکن است سوالاتی از شما بپرسد:

  1. آیا آلت تناسلی پسرتان در هنگام نعوظ خم میشود؟
  2. آیا در هنگام ادرار کردن هرگونه خروج ادرار بصورت غیر طبیعی وجود دارد؟ (البته مشاهده این امر در نوزادان کمی مشکل است)
هیپوسپادیاس

هیپوسپادیاس

آزمایشات و تشخیص هیپوسپادیاس

پزشک پسر شما را میتواند  این عارضه را بر اساس یک معاینه فیزیکی تشخیص دهد. در موارد هیپوسپادیاس شدید، مانند فقدان بیضه در کیسه بیضه، یک ارزیابی تعیین جنسیت ممکن است نیاز باشد.

درمان هیپوسپادیاس

درمان شامل عمل جراحی برای باز کردن خروجی آلت تناسلی در نوک آلت و در صورت لزوم راست کردن تنه ی آلت تناسلی است.

در حین عمل جراحی چه اتفاقی می افتد؟

در طول عمل جراحی، جراح اورولوژی با استفاده از پیوند بافت از پوست ختنه گاه به بازسازی کانال ادراری در موقعیت مناسب میپردازد و هیپوسپادیاس را اصلاح میکند. عمل جراحی معمولا بین یک تا سه ساعت طول می کشد و نیاز به بیهوشی عمومی دارد. به ندرت به جراحی دوم و سوم نیاز است.

درمان هیپوسپادیاس در کودکان

درمان هیپوسپادیاس معمولاً در سنین پایین، یعنی بین 6 تا 18 ماهگی توصیه می‌شود. جراحی در این سن به دلیل انعطاف بیشتر بافت‌ها و عدم آگاهی کامل کودک از مشکل خود، بهترین نتیجه را به همراه دارد. درمان بیماری هیپوسپادیاس در کودکان با جراحی انجام می‌شود و هدف آن اصلاح محل مجرای ادرار و بازگرداندن ظاهر طبیعی به آلت تناسلی است.

مراحل جراحی هیپوسپادیاس

جراحی هیپوسپادیاس شامل چند مرحله است که با توجه به نوع و شدت نقص ممکن است متفاوت باشد. مراحل کلی این جراحی به شرح زیر است:

  1. ایجاد مجرای جدید: جراح ابتدا یک مجرای ادراری جدید در محل مناسب ایجاد می‌کند.
  2. تثبیت مجرا: مجرای جدید با بخیه‌های بسیار ریز و ظریف در محل تثبیت می‌شود.
  3. اصلاح پوست: برای بهبود ظاهر آلت، پوست ناحیه تغییر شکل داده می‌شود.

مراقبت‌های پس از عمل هیپوسپادیاس

پس از جراحی هیپوسپادیاس، رعایت برخی مراقبت‌های خاص ضروری است تا از عفونت و سایر عوارض جلوگیری شود. در این بخش به برخی از مهم‌ترین مراقبت‌های پس از عمل اشاره می‌کنیم:

  • استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها: پزشک برای پیشگیری از عفونت، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند که باید طبق دستور مصرف شود.
  • تعویض باند و پانسمان: پانسمان‌های جراحی باید به طور منظم تعویض شوند.
  • استفاده از مسکن‌ها: به دلیل درد پس از عمل، مصرف مسکن‌ها طبق توصیه پزشک ضروری است.
  • کنترل ادرار: در برخی موارد، پزشک از لوله‌ای برای کمک به خروج ادرار استفاده می‌کند تا فشار روی محل جراحی کاهش یابد.

عوارض و مراقبت بعد از عمل هیپوسپادیاس

مانند هر جراحی دیگری، جراحی هیپوسپادیاس نیز ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد. برخی از عوارض شایع این جراحی عبارتند از:

  1. خونریزی و عفونت: از مهم‌ترین عوارض پس از عمل جراحی هستند و می‌توان با رعایت بهداشت و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها آن‌ها را کنترل کرد.
  2. تنگی مجرا: در مواردی، مجرای ادرار جدید دچار تنگی می‌شود که نیاز به پیگیری و گاهاً جراحی مجدد دارد.
  3. عود مجرا: در برخی موارد، مجرای ادرار ممکن است در محل جدید به درستی شکل نگیرد و مجدداً نیاز به اصلاح داشته باشد.

ختنه خدادادی یا هیپوسپادیاس

ختنه خدادادی یا هیپوسپادیاس مسئله‌ای است که ممکن است برخی والدین دچار سوء تفاهم در آن شوند. برخی ممکن است تصور کنند که هیپوسپادیاس جایگزینی برای ختنه است؛ در حالی که چنین نیست. در حقیقت، کودکان مبتلا به هیپوسپادیاس باید تحت جراحی قرار گیرند و پس از اصلاح نقص می‌توانند ختنه شوند.

هیپوسپادیاس و ازدواج

هیپوسپادیاس و ازدواج یکی از سوالات متداول درباره این نقص است. اگرچه این نقص به خودی خود تاثیری بر ازدواج یا توانایی‌های جنسی فرد ندارد، اما عدم درمان آن در کودکی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات روانی و کاهش اعتماد به نفس در بزرگسالی شود.

چه زمانی  عمل جراحی هیپوسپادیاس انجام می شود

بهترین سن برای جراحی بین 12 تا 18 ماه می باشد. به طور کلی، عمل جراحی در سنین پایین تر صدمات  کمتری را به کودک وارد می کند. اما جراحی در هر سنی و حتی در بزرگسالی می تواند انجام شود. بدلیل اینکه به پوست اضافی آلت جهت انجام پیوند نیاز است نباید کودکان قبل از جراحی ختنه شوند.

عوارض جراحی هیپوسپادیاس :

در اغلب موارد، نتایج جراحی باعث ایجاد یک آلت تناسلی طبیعی و یا نزدیک به طبیعی می شود و در بزرگسالی اغلب مشکلی نخواهند داشت. با این حال، در تعداد کمی از موارد، یک سوراخ (فیستول) یا زخم ممکن است در طول زیرین آلت تناسلی مرد که در آن کانال ادراری جدید ایجاد شده رخ دهد. این مورد می تواند باعث نشت ادرار شود و نیازمند عمل جراحی مجدد می باشد.

هیپوسپادیاس چه تاثیری در ازدواج فرد خواهد داشت؟

در زوج هایی که تصمیم به بچه دار شدن گرفته اند این مشکل  میتواند تا حدودی دردسر ساز باشد. شاید برای شما جالب باشد بدانید که چه ارتباطی بین هیپوسپادیاس  و بارداری وجود دارد. در پاسخ باید گفت که هیپوسپادیاس  موجب می شود که در هنگام نزدیکی زوجین، ورود مایع منی به واژن به سختی صورت گیرد. البته بیان این نکته خالی از لطف نیست که این عارضه می تواند در باروری اختلالاتی ایجاد کند، اما مانعی برای بارداری نخواهد بود و امروزه به لطف روش های مختلف درمان ناباروری مردان می توان به حل این مشکل کمک نمود.

هزینه جراحی هیپوسپادیاس چگونه تعیین می شود؟

مانند سایر عمل های جراحی، هزینه هیپوسپادیاس  نیز تابعی از عوامل و پارامترهای گوناگونی می باشد که از جمله می توان به مواردی نظیر شدت بیماری، پوشش بیمه و نوع تعرفه های بیمارستانی اشاره نمود. همچنین تعدادی از بیماران قبلا نیز جراحی هیپوسپادیاس  را انجام داده اند و این موضوع نیز خود می تواند عاملی موثر در قیمت جراحی باشد.

درمان قطعی هیپوسپادیاس

امروزه درمان قطعی هیپوسپادیاس با روش‌های نوین جراحی امکان‌پذیر است. جراحی هیپوسپادیاس با موفقیت بالایی همراه است و در اکثر موارد، این نقص به طور کامل اصلاح می‌شود.

بهترین دکتر جراح درمان هیپوسپادیاس

یکی از سوالات مهم والدین، یافتن بهترین دکتر جراح درمان هیپوسپادیاس است. تخصص و تجربه پزشک در این زمینه بسیار اهمیت دارد، زیرا جراحی هیپوسپادیاس جزئیات زیادی دارد و باید با دقت و مهارت بالایی انجام شود.

نتیجه‌گیری

هیپوسپادیاس یک نقص مادرزادی است که می‌تواند با مشکلاتی همراه باشد. جراحی به عنوان راه‌حل اصلی درمان هیپوسپادیاس، می‌تواند به کودک زندگی طبیعی‌تری بدهد. انتخاب جراح مجرب، رعایت مراقبت‌های بعد از عمل و پیگیری‌های منظم همگی برای بهبود وضعیت و جلوگیری از عوارض بسیار مهم هستند.

سوالات متداول

  1. آیا هیپوسپادیاس در بزرگسالان نیز قابل درمان است؟
    بله، بزرگسالان نیز می‌توانند تحت جراحی هیپوسپادیاس قرار گیرند.
  2. آیا هیپوسپادیاس بر ازدواج تاثیر دارد؟
    خیر، این نقص تأثیر مستقیمی بر ازدواج یا روابط جنسی ندارد.
  3. بهترین سن برای جراحی هیپوسپادیاس در کودکان کدام است؟
    معمولاً این جراحی در سنین 6 تا 12 ماهگی انجام می‌شود.
  4. آیا هیپوسپادیاس دیستال نیازی به جراحی دارد؟
    در اکثر موارد، هیپوسپادیاس دیستال نیز برای پیشگیری از مشکلات آینده نیاز به جراحی دارد.
  5. چگونه می‌توان از عفونت پس از جراحی هیپوسپادیاس جلوگیری کرد؟
    رعایت بهداشت و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک به پیشگیری از عفونت کمک می‌کند.

منبع: www.mayoclinic.org