در این نوشته می خوانید:
تعریف:
سیفلیس یک عفونت باکتریایی است که معمولا از طریق تماس جنسی گسترش می یابد. این بیماری با یک زخم بدون درد که به طور معمول بر روی اندام تناسلی، مقعد یا دهان قرار دارد شروع میشود. سیفلیس از فردی به فرد دیگر از طریق پوست و یا تماس با غشاهای مخاطی گسترش می یابد.
بعد از عفونت اولیه، باکتری سیفلیس می تواند برای چندین دهه قبل از تبدیل شدن به حالت فعال در بدن شما قرار بگیرد. سیفلیس اولیه را گاهی اوقات می توان با یک تزریق منفرد از پنی سیلین درمان کرد. بدون درمان، سیفلیس می تواند به شدت به قلب، مغز و یا اندام های دیگر آسیب برساند ، و می تواند تهدید کننده ی زندگی باشد و یا از مادر به یک جنین منتقل شود.
علائم و نشانه ها:
علائم سیفلیس در هر مرحله ای متفاوت است و ممکن است یک فرد به سیفلیس مبتلا باشد و برای سالها بدون علامت باشد.
سیفلیس اولیه
اولین نشانه سیفلیس یک زخم کوچک است که به نام شانکر سیفلیس شناخته میشود. زخم در جایی است که باکتری وارد بدن میشود. در حالی که اکثر افراد آلوده به سفلیس تنها یک شانکر دارند اما برخی میتوانند چندین شانکر داشته باشند. شانکر معمولا حدود سه هفته پس از قرار گرفتن در معرض باکتری ایجاد می شود. بسیاری از مردم که دچار سیفلیس میشوند متوجه شانکر نیستند چرا که آن معمولا بدون درد است و ممکن است در واژن و یا مقعد پنهان شده باشد. شانکر به خودی خود در طی سه تا شش هفته التیام می یابد.
سیفلیس ثانویه
در عرض چند هفته بعد از بهبودی از شانکر ممکن است کل بدن حتی کف دست و کف پا دچار ضایعات کهیر مانند شود. این بثورات معمولا خارش ندارند و ممکن است با زخم زگیل مانند در دهان یا ناحیه تناسلی همراه باشد. برخی از افراد نیز ریزش مو، درد عضلانی، تب، گلو درد و تورم غدد لنفاوی را تجربه کنند. این علائم و نشانه ها ممکن است در عرض چند هفته ناپدید شوند یا بارها و بارها در طی یک سال عود نمایند.
سیفلیس نهان
اگر بیماری سیفلیس شما درمان نشود، این بیماری ممکن است از حالت ثانویه حرکت کند و تبدیل به مرحله نهان (پنهان) شود و در این حالت شما هیچ علائمی ندارید. مرحله نهفته می تواند برای سالها ادامه یابد. علائم و نشانه ها ممکن است هرگز بازگشت نکند ، و یا ممکن است به مرحله ی سوم پیشرفت نماید.
سیفلیس ثالثیه
در حدود 15 تا 30 درصد از افراد آلوده به سیفلیس که درمان بموقع نشده اند ممکن است به به عنوان سیفلیس ثالثیه شناخته شوند. در این مرحله، این بیماری ممکن است به مغز، اعصاب، چشم، قلب، عروق خونی، کبد، استخوانها و مفاصل آسیب برساند. این مشکلات ممکن است چندین سال بعد از عفونت درمان نشده اصلی رخ دهد.
سیفلیس مادرزادی
نوزادان متولد شده از زنانی که سفلیس دارند میتوانند دچار سیفیلیس مادرزادی شوند که از طریق طریق جفت یا در حین تولد آلوده میشوند . بیشترین نوزادان متولد شده با سیفلیس مادرزادی هیچ نشانه ای ندارند، هر چند برخی دچار بثورات جلدی بر روی کف دست کف پا میشوند. علائم بعدی ممکن است شامل ناشنوایی، تغییر شکل دندان ها و بینی زین شکل که در آن پل بینی فرو می رود شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
اگر شما یا فرزند شما تجربه هر گونه ترشح غیر معمول ، درد یا راش ، به خصوص اگر در ناحیه کشاله ران باشد با دکتر خود تماس بگیرید.
علل
عامل سیفلیس یک باکتری به نام ترپونما پالیدوم است. شایع ترین راه انتقال از طریق تماس با فرد آلوده در طول فعالیت جنسی است. این باکتری از طریق بریدگی های جزئی و یا خراش در پوست شما و یا غشاهای مخاطی وارد بدن میشود. سیفلیس در مراحل اولیه و ثانویه آن، و گاهی اوقات در دوره نهفته زودرس مسری است.
به میزان کمتر، سیفلیس ممکن است از طریق تماس نزدیک محافظت نشده با یک ضایعه فعال (از جمله در طول بوسیدن) و یا از طریق مادر آلوده به نوزاد خود در دوران بارداری و یا زایمان (سیفلیس مادرزادی) پخش شود.
سیفلیس نمیتواند از طریق توالت، وان حمام، لباس، ظروف، دستگیره ها، استخرهای شنا و یا وان گرم منتقل شود.
هنگامی که سیفلیس درمان شود، به خودی خود عود نمیکند. مگر اینکه به صورت مجدد با فردی که سیفیلیس دارد تماس داشته باشید.
عوامل خطر
در صورت وجود موارد زیر شما در معرض خطر ابتلا به سیفلیس هستید.
- رابطه جنسی محافظت نشده
- داشتن رابطه جنسی با شرکای متعدد
- رابطه جنسی یک مرد با مردان دیگر
- ابتلا به HIV
عوارض
بدون درمان، سیفلیس می تواند باعث آسیب در سراسر بدن شود. سیفلیس خطر ابتلا به عفونت HIV را افزایش می دهد و برای زنان، می تواند در دوران بارداری مشکلاتی را ایجاد کند . درمان می تواند از آسیب در آینده جلوگیری کند ، اما در آسیب هایی که رخ داده است بی تاثیر است.
برجستگی های کوچک و یا تومورمانند
گوما (gumma ) نامیده می شود، این برجستگی ها می تواند بر روی پوست شما، استخوانها، کبد یا هر عضو دیگر در اواخر مرحله سیفلیس ایجاد شود. Gummas معمولا پس از درمان با آنتی بیوتیک ناپدید می شوند.
مشکلات عصبی
سیفلیس میتواند تعدادی از مشکلات در سیستم عصبی ایجاد کند از جمله:
- سکته ی مغزی
- مننژیت
- از دست دادن شنوایی
- مشکلات بینایی
- دمانس
- از دست دادن حس درد و دما
- ناتوانی جنسی در مردان (ناتوانی جنسی)
- بی اختیاری ادرار
- احساس دردهای ناگهانی
مشکلات قلبی و عروقی
مشکلات قلبی ممکن است شامل آنوریسم و التهاب آئورت و یا سایر شریان های بزرگ بدن و دیگر رگهای خونی باشد. سیفلیس ممکن است به دریچه های قلب آسیب برساند.
عفونت HIV
بزرگسالان مبتلا به سیفلیس یا دیگر بیماریهای مقاربتی ریسک 2 تا 5 برابری برای ابتلا به HIV دارند. زخم سیفلیس به راحتی می تواند خونریزی کند ، یک راه آسان برای جلوگیری از HIV جلوگیری از خونریزی در طول فعالیت جنسی است.
بارداری و عوارض زایمان
اگر شما باردار هستید، ممکن است سفلیس را به جنین خود را منتقل کنید. سیفلیس مادرزادی به میزان زیادی خطر سقط، تولد مرده یا مرگ نوزاد در عرض چند روز پس از تولد را افزایش می دهد.
تشخیص
سیفلیس را می توان با 2 آزمایش تشخیص داد:
- خون: آزمایش خون می تواند حضور آنتی بادی های که در بدن برای مبارزه با عفونت تولید شده اند را شناسایی کند. آنتی بادی به باکتری عامل سیفلیس در بدن متصل باقی می ماند، به طوری که میتوان از این آزمون برای تعیین عفونت فعلی یا گذشته استفاده کرد.
- مایع مغزی نخاعی. اگر به عوارض سیستم عصبی سفلیس مشکوک هستید احتمالا دکتر شما یک نمونه از مایع مغزی نخاعی شما میگیرد.
برای جهت جلوگیری از گسترش عفونت از شریک جنسی خود بخواهید که تحت آزمایشات تشخیصی لازم قرار گیرد.
درمان
هنگامی که سیفلیس تشخیص داده شود درمان در مراحل اولیه آن آسان است. درمان ارجح در تمام مراحل پنی سیلین است اگر شما به پنی سیلین حساسیت دارید، دکتر شما آنتی بیوتیک دیگر برای شما تجویز میکند.
تنها از تزریق پنی سیلین می تواند پیشرفت بیماری شما متوقف شود و این درحالی است که ابتلای شما به سیفلیس کمتر از یک سال باشد اگر برای مدت بیشتری به سیفلیس مبتلا باشید به دوزهای بیشتری نیاز دارید.
پنی سیلین تنها درمان توصیه شده برای زنان باردار مبتلا به سفلیس است. زنانی که به پنی سیلین حساسیت دارند می تواند یک فرآیند حساسیت زدایی برای پنی سیلین را انجام دهند. حتی اگر شما در دوران بارداری خود برای سیفلیس درمان شوید ، نوزاد خود را نیز باید تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار دهید.
پیگیری درمان
پس از درمان سیفلیس راجع به موارد زیر از پزشک خود بپرسید:
- انجام آزمایش خون دوره ای جهت اطمینان از درمان کامل
- اجتناب از تماس جنسی تا زمانی که آزمایش خون نشان دهد عفونت درمان شده است.
- آگاه کردن شریک جنسی جهت انجام آزمایشات تشخیصی لازم
پیشگیری
هیچ واکسنی برای سیفلیس وجود ندارد.
برای کمک به جلوگیری از گسترش بیماری سیفلیس، این پیشنهادات را دنبال کنید:
- داشتن رابطه ی جنسی سالم و تعهد در خانواده.تنها راه قطعی جلوگیری از ابتلا به سیفلیس است.
- استفاده از کاندوم. کاندوم می تواند خطر ابتلا به سیفلیس را کاهش دهد، اما تنها در صورتی که کاندوم زخم سفلیس را پوشش م دهد.
غربالگری برای زنان باردار
با توجه به نداشتن علائم سیفلیس در بسیاری از موارد و وجود عوارض بسیار زیاد در نوزادان توصیه میشود تمام زنان باردار از نظر سیفلیس غربالگری شوند.