تعریف:

بیضه ی نزول نکرده (کریپتورکیدیسم) به این صورت تعریف میشود که بیضه بعد از تولد از داخل شکم وارد کیسه ی بیضه نشده باشد.اغلب اوقات یکطرفه است اما در 10% موارد 2 طرفه میباشد.

به طور کلی بیضه ی نزول نکرده امری غیر معمول است اما در میان پسرهای نارس بدنیا آمده امری شایع است.

در اغلب اوقات بیضه ی نزول نکرده در ماه اول زندگی وارد محل طبیعی خود یعنی کیسه ی بیضه میشود.اگر پسر شما بیضه ی نزول نکرده ای دارد که به کیسه ی بیضه وارد نشده است ،جراحی میتواند بیضه را به کیسه ی بیضه وارد کند.

علائم:

ندیدن و عدم احساس بیضه در داخل کیسه ی بیضه مهم ترین علامت کیسه ی بیضه ی نزول نکرده میباشد.در طول دوران رشد جنینی بیضه ها در داخل شکم تشکیل میشوند و در ماه آخر از طریق مجرایی به داخل کیسه ی بیضه نزول میکنند .بیضه ی نزول نکرده یعنی جایی از این فرایند متوقف شده است و یا با تاخیر همراه خواهد بود.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

 

بیضه ی نزول نکرده معمولا اندکی بعد از تولد تشخیص داده میشود.اگر پسر شما مبتلا به بیضه ی نزول نکرده میباشد از پزشک کودک خود بپرسید چه زمانی نیاز است تا جهت معاینه به وی مراجعه کنید.اگر تا 4 ماهگی بیضه وارد کیسه ی بیضه نشود اغلب وارد شدن کیسه ی بیضه بصورت خود بخودی امکان پذیر نیست.

درمان بیضه ی نزول نکرده ی کودک هر چه در سنین پایین تری انجام شود ریسک نازایی در آینده و سزطان بیضه پایین تر خواهد بود.

گاهی پسران بزرگتر(بین سن 2-7 ساله) که دارای نزول بیضه ی طبیعی بوده اند ممکن است بیضه یا بیضه های خود را درون کیسه بیضه حس نکنند و این امکان را دارند که دچار ناپدید شدن بیضه گردند.این حالت نشانه ای است از بیضه انقباض کننده (retractile testis )، که به عقب و جلو بین کیسه بیضه و کشاله ران حرکت می کند و ممکن است به راحتی و با دست زمان معاینه به داخل کیسه بیضه هدایت می شود. این پدیده غیر طبیعی نیست و به دلیل رفلکس(انقباض) عضلانی  در کیسه بیضه میباشد.

بیضه ی صعود کننده (یا بیضه ی نزول نکرده ی اکتسابی) که به کشاله ی ران وارد میشود و به راحتی و با حرکات دست به داخل کیسه ی بیضه برنمیگردد.

اگر شما متوجه هر گونه تغییر در اندام تناسلی پسر خود شدید و یا از رشد او نگران هستید با پزشک کودکتان صحبت کنید.

علل:

علت دقیق بیضه نزول نکرده به طور دقیق شناخته شده نیست.

ترکیبی از ژنتیک، بهداشت مادر و دیگر عوامل محیطی ممکن است  هورمون ها، تغییرات فیزیکی و فعالیت اعصباب را تحت تاثیر قرار دهد  که رشد بیضه را مختل کند.

عوامل خطر:

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به بیضه نزول نکرده در نوزاد را افزایش دهد عبارتند از:

  • وزن کم هنگام تولد
  • تولد نوزاد نارس
  • سابقه خانوادگی عدم نزول بیضه ها و یا سایر مشکلات رشد تناسلی
  • شرایط جنین که باعث محدودیت رشد جنین میشود مثل سندرم داون یا نقص دیواره شکم
  • مصرف الکل توسط مادر در دوران بارداری
  • سیگار کشیدن توسط مادر و یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار هم اطاقی
  • قرار گرفتن پدر و مادر در معرض برخی آفت کش ها

عوارض:

به منظور رشد بیضه ها و داشتن عملکرد مناسب آنها باید در محیطی خنک تر از دمای بدن قرار بگیرند.کیسه ی بیضه این دما را فراهم میکند.عوارض یک بیضه ی نزول نکرده شامل:

سرطان بیضه. سرطان بیضه معمولا در سلول هایی از بیضه که تولید اسپرم نابالغ دارند رخ میدهد. علتی که باعث میشود این سلول ها به سمت سرطان بروند ناشناخته است. مردانی که یک بیضه نزول نکرده دارند  در معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه هستند.

خطر سرطان بیضه در زمانی که بیضه در شکم باشد از اینکه در کشاله ی ران باشد بیشتر است.این خطر وقتی 2 بیضه ی نزول نکرده باشند بیشتر خواهد بود.

مشکلات باروری. تعداد اسپرم پایین، کیفیت پایین اسپرم و کاهش باروری در مردان با بیضه ی نزول نکرده رخ میدهد. این امر میتواند ناشی از رشد غیر طبیعی بیضه باشد و هرچه  درمان نزول بیضه بیشتر به تاخیر بیفتد این خطر بیشتر خواهد بود.

از دیگر عوارض مربوط به عدم نزول بیضه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

  • پیچش بیضه (تورشن بیضه)
  • آسیب ناشی از فشار استخوان لگن
  • فتق کشاله ی ران.

 تشخیص:

اگر پسر شما دارای بیضه ی نزول نکرده است ممکن است پزشک شما دستور جراحی هم برای تشخیص و هم برای درمان احتمالی بدهد:

1)روش لاپاراسکوپی:با استفاده از یک سوراخ کوچک و مشاهده داخل شکم با دوربین بیضه ی داخل شکمی تشخیص داده میشود و درمان میشود.

2)جراحی باز:با شکافی بزرگتر و بصورت مستقیم میتوان شکم و کشاله ی ران را دید.

پس از تولد پزشک با معاینه و درخواست آزمایشاتی میتواند متوجه شود که آیا بیضه وجود ندارد و یا نزول نکرده است.برخی از شرایط ممکن است با بیماریهای جدی همراه باشد که باید به سرعت تشخیص و درمان گردد.

آزمایشات تصویربرداری مثل سونوگرافی و MRI به طور کلی جهت تشخیص بیضه ی نزول نکرده توصیه نمیشود.

 

درمان:

هدف از درمان بیضه ی نزول نکرده قرار دادن بیضه در داخل کیسه ی بیضه است.درمان قبل از 1 سالگی ممکن است ریسک ابتلا به ناباروری و سرطان بیضه را کاهش دهد. سن پایین بهتر است اما جراحی قبل از 18 ماهگی توصیه نمیشود.

بیضه ی نزول نکرده با جراحی اصلاح میشود. جراح بیضه را وارد کیسه ی بیضه میکند و آن را در مکانی فیکس میکند.این جراحی هم بصورت لاپاراسکوپی و هم بصورت جراحی باز قابل انجام است.جراحی پسر شما به عواملی مثل سلامت پسرتان و سختی جراحی بستگی دارد.جراح ممکن است زمان مناسب را بین 6 تا 12 ماهگی توصیه کند هرچه سن پایین تر باشد عوارض کمتر خواهد بود.

در برخی از موارد، بیضه ممکن است ضعیف رشد پیدا کرده باشد، بافت غیر طبیعی داشته باشد و یا مرده باشد. در این حالت جراح بیضه را خارج میکند.

اگر پسر شما دارای یک فتق کشاله ی ران مرتبط با بیضه ی نزول نکرده دارد جراح در حین جراحی به ترمیم فتق نیز میپردازد.

بعد از عمل جراحی، جراح عملکرد و رشد و توسعه ی بیضه را تحت نظر قرار خواهد داد. نظارت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • معاینات فیزیکی
  • سونوگرافی اسکروتوم
  • بررسی سطوح هورمونی

هورمون درمانی:

درمان هورمونی شامل تزریق گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) میباشد. این هورمون می تواند باعث شود بیضه به سمت کیسه ی بیضه حرکت کند. درمان هورمونی معمولا توصیه نمی شود زیرا بسیار کمتر از عمل جراحی موثر است.

درمان های دیگر:

در صورتی که پسر شما یک یا 2 بیضه ندارد و یا اینکه بعد از جراحی برداشته شده است،شما ممکن است پروتز(مصنویی) بیضه را برای فرزندتان در نظر بگیرید تا ظاهر بیضه طبیعی شود.

اگر حداقل یکی از بیضه های پسر شما سالم نیست باید به متخصص غدد ارجاع شود تا هورمون هایش تنظیم گردد که بلوغ طبیعی داشته باشد.

نتایج:

جراحی بیضه ی نزول نکرده در افرادی با یک بیضه ی نزول نکرده موفقیتی در حدود 100 درصد دارد.باروری برای افراد با یک بیضه ی نزول نکرده پس از جراحی تقریبا نرمال خواهد شد اما شکستی حدود 65 % برای افراد با 2 بیضه ی نزول نکرده وجود دارد.جراحی ممکن است ریسک سرطان بیضه را کاهش  دهد اما آن را از بین نمیبرد.